
ناآشنا تر از آشنا
خسته ام و کلافه،بعد از 2ساعت و ربع فوتبال کردن تو فرق آفتاب،آمده ام تا در حیاط آبی به سر و صورت بزنم و در حوض پاشویه کنم.هوا گرم است،اما اوج گرمای ظهر را رد کرده ایم و هوا رو به خنکنای میرود.در همین حال که پاهایم را در آب خنک حوض قرار داده ام و با خود و افکارم کلنجار میروم،ناگهان چشمم به کبوتر غریبی می افتد که روی پشت بام یکی از همسایه ها و پشت تانکر آب نشسته است.از حال و هوایش معلوم است که هم گرسنه است و هم هوس تیپ دارد.
چون خانه همسایه بدجاست یقین کردم که اگه کبوتر هایم را روی پشت بام رو دون کنم کفتر غریب نمیتونه اونا رو ببینه.بنابراین درگنجه ی تهرونی ها رو باز کردم و تهرونی هام رو با 5تا از کاشانی های سرخ و زاغم بیرون کردم.کفترام نه زیاد سیرند نه خیلی گرسنه مانده اند.
آنها را روبوم میکنم؛کمی میگذرد ولی غریب متوجه آنان نمیشود.حدسم درست بود.
آنها را کیش میکنم و دستی میزنم،همگی از جا کنده می شوند.بعد چهار پنچ دوری اطراف خانه میپرند حالا غریب متوجهشان شده و خیز میگیرد.شروع هیجان اینجاست.
اما اندکی بعد یکی از کبوترهای سبزم به همراه جفتش که هردو بازیکن و معلقی اند خیلی بالا میکشد و نقطه میشود و مدام بازی میزند.کبوتر غریب هم بلند شده به جمع تیپ من میپوندد و به همراه دیگر کبوترانم بالا میکشند و نقطه میشوند.بعد از یکی دوساعتی،کبوترهایم خسته شده و چون داریم به غروب نزدیک میشویم،ارتفاع کم کرده حول خانه می تازانند.
در گنجه کبوتر های بدرنگم یا به قول بعضی ها پشت دارابرو بادی تیره یا دمگیرهام هنوز بسته است.در گنجه ی آنها را هم باز میکنم وآنها را هم رو بوم میکنم.اما هوایشان نمیکنم چون میدانم آنها با اینکه کبوترهای خیلی خیلی ذات داریند اما زیاد نمیپرند و تیپ تهرونی هارو هم خراب میکنند در ضمن در این موقع(دم غروبی)هم زیاد نمیپرند.یک مشت دونه روی پشت بام میپاشم ،دمگیرها حریصانه و بلااستثنا همگی مشغول تناول شده به همدیگرهم رحم نمیکنند.بعد میروم و در گنجه ها را کامل باز میکنم،کفترای کاشانیم با دیدن غذا خوردن دمگیرها طمعشان گل میکند و روی پشت بام کپ میکنند.بعد هم بلافاصله تک تک تهرونی ها.غریب هم با آنان نشسته و دو سه تا ارزنی میخورد اما چون تعدادشان زیاد است دانه ها زود تمام میشود.
یواشکی و طوری که کبوتر غریب مرا نبیند 3،4 مشتی ارزن و مقدارکمی گندم مخلوط درون گنجه ها میپاشم.چند تا از کبوتر ها که متوجه شده اند سریع کف حیاط می آیند و به داخل گنجه ها میروند،بعد هم یکدفعه دیگر کبوتر ها حمله ور شده،انگار که صد سال است ذ لیل مرده ها را گشنه نگه داشته ام.کبوتر غریب هم با دوتا از مفلق هام پایین میآید و به جمع تهرونی ها در گنجه یشان میپیوندد و مشغول میشود.در این هنگام سریعاً و فلفور میروم و در گنجه را میبندم.به به عجب شکاریست.
حالا دارند قرآن قبل از اذان مغرب را میخوانند.کبوتر غریب هم پس از پرشی طولانی آبی خورده و گلویی تازه میکند. میروم سر گنجه و غریبه را میگیرم.
کفتر غریب سروری بود ماده،خال درشت و خوش هیکل و کشیده.از شادی در پوست خود نمیگنجم.میروم ومیگیرمش تا به قفس قرنتینه منتقلش کنم تا از سلامتی اش اطمینان پیدا کنم.حالا دارند اذان میگویند.پدرم لب حوض می آید تا وضو بگیرد.من هم میروم تا وضو بگیرم و راهی مسجد شوم.اما پدرم از کفتر بازی(ورزش کفتر پرانی)دل خوشی نشان نمیدهد.
تغذیه کبوترا
برای تغذیه ی کبوترا معمولاً از چند نوع دونه استفاده میکنن:گندم،ارزن،کوشه و ماشک.دادن گندم و کوشه و ماشک به کبوترا باعث سنگین شدن اونا میشه(کوشه و ماشک را معمولاً در هنگام جوجه کشی به کبوترا میدن)،ولی ارزن اونا را سبک میکنه.
در بهار که بهترین موقع برای جلد و عادتی کردن کبوتره معمولاً به کبوترا ارزن میدن تا کبوترا سبک بشن تا بشه تو تابستون باهاشون مسابقه داد.اما تو ماههای اول بهار گندم هم به نسبت یک به سه یا کمتر با ارزن ها مخلوط میکنن تا کبوترا قوه ی بیشتری بگیرن اما هرچی به ماههای آخر بهار نزدیک می شیم کم کم جیره ی گندم اونا را قطع می کنند.
توی تیر و اوایل مرداد به کبوترا ارزن میدن تا سبک بمونن و خوب بپرن.اما از این به بعد کم کم شروع به دادن گندم به کبوترا میکنن.در پاییز و اوایل زمستان که بهترین فصل جوجه کشی است به کبوترا دانه های مقوی مثل کوشه و ماشک میدن تا هم کبوترا روی فرم بیان و هم استخوان بندی جوجه هاشون خوب در بیاد.
در اواخر زمستان هم به کبوترا فقط گندم می دن.
اما در کل همیشه سعی کنید تنوع دانه را برای کبوترانتان در نظر داشته باشید.اگه زیاد به کبوترا یه دانه بدهید اونا بعد از مدتی از این دانه زده مشوند و در این جور مواقع برای مدتی برای کفترا تنوع دانه را بر قرار کنید.
هفته ای یک بار در آب کبوترا مولتی ویتامین بریزید و اون آب را24 ساعت بعد عوض کنید.
کفترباز شدن
وسایل مورد نیاز برای کفتر بازی
1- برای بار اول حداقل یک جفت کفتر مفلق(جوجه) باید داشته باشید.
2- داشتن یک قفس(کتونه)خوب و جا دار برای کفتر ها(معمولاً برای یک جفت کبوتر یک کتونه 2*2* 2مترمناسب است)
3-داشتن دانه و آب برای کفتر ها به همراه آب خوری و دان خوری
کفتر بازی یه ورزش مفرح است که میشه اونا با حداقل امکانات انجام داد .اگه شما درست کارهایی را که میگم انجام بدید مطمئناً از کبوتر خوشتون میاد و به این کار معتاد می شید.
اول قفس را در جای مناسب قرار دهید که مطمئن هستید دست گربه و کلاغ و حیوانات دیگر به آنجا نمی رسد و در ضمن جای مناسب و خلوتی است که کفترا در آنجا آرامش دارند.سعی کنید قفس در را روی پشت بام یا در جایی که به پشت بام مشرف است قرار دهید.
سپس آبدان را آب کنید و در گوشه ی کتونه بگذارید. همچنین به کبوتر هایتان روزی چهاریا پنج بار دانه بدهید و خوب آنها را سیر کنید.
بال کبوترها را بندید(سعی کنید چهار یا پنج شاه بال اصلی کبوتر در نوک بال را ببندید)،کفتر ها را وارد لانه کنید و بگذارید دو، سه روزی در آنجا بمانند تا خوب به آنجا عادت کنند.
بعد از این مدت در لانه را باز کنید و بگذارید کفتر ها آرام به بیرون از لانه بروند و خوب با محیط آشنا شوند.معمولاًآنها در هنگام غروب یا کمی زودتر وارد لانه میشوند وشب را همان جا می مانند ولی اگر این کار را نکردند خودتان آنها را جا کنید.معمولاً بعد از مدتی آنها به این کار عادت می کنند و خودشان اوتوماتیک وار این عمل را انجام میدهند.این عمل را هم تا سه چهار روز ادامه دهید.
بعد از این مراحل یکی از کبوتر ها را از لانه شان به بالای پشت بام یا بالا ترین جای ممکن بیندازید.معمولاًبعد از مدتی آن کبوتر به پایین می آید و پیش آن یکی میرود.سپس این عمل را در مورد کبوتر دیگر انجام دهید و بعد هر دوی آنها را روی پشت بام بیندازید. آنهارا روزی سه بار به بالای پشت بام بیندازید وخوب آفتاب بدهید.اگر کبوتر های شما خوب و عادتی شده باشند خودشان بعد از چند دقیقه یا ساعت به پایین می آیند و به لانه شان میروند.تا یک هفته این عمل را انجام دهید تا مطمئن شوید کفتر های شما خوب عادتی شده اند.
سپس بال یکی از کبوتر ها را باز کنید و کبوتر دیگر را با بال بسته به بالای پشت بام یا روی جایی که کبوتر دیگر در هنگام پرواز بتواند آن را ببیند بیندازید. کبوتری که بال آن را باز کرده اید بپرانید.این لحظه خیلی هیجانی است.کبوتر شما با آزادی تمام در آسمان می چرخد و دوباره روی پشت بام شما می نشیند.این کار ار در مورد کبوتر دیگر هم انجام دهید.بعد از یک یا دو روز که این عمل را تکرار کردید هر دوی آنها را بپرانید و لذت ببرید.
کبوتر ها را روزی یک یا حد اکثر دو بار بپرانید.
به اعمال بالا که برای عادتی کردن کفتر به منزل انجام میگیرد را جلد کردن می گویند.بهترین زمان برای جلد کردن بهار و در اواخر فروردین تا اواخر خرداد است تا بتوانید با کفترهایتلن در تیرماه مسابقه برگذار کنید.
حالا شما می توانید کبوتر های دیگری را با خیال راحت بخرید و مراحل بالا را در مدت کمتری انجام دهید و آنها را جلدکنید.فقط دقت داشته باشید اگریک جفت کبوتر کار(بالغ) آوردید اول آنها را باهم جفت کنید و مدت زمان بیشتری آنها را در بالای پشت بام آفتاب بدهید،سپس بهتر است اول کبوتر نر را بپرانید و بعد از چند روز بال کفتر ماده را باز کنید و آن را هم بپرانید.در ضمن بهتر است این کار در موقعی انجام شود که کفتر ها تخم گذاشته و تخم آنها جوجه شده است.
اصطلاحاتی که در متن بالا به کار رفته و ممکن است برای شما ناآشنا باشد.
مفلق:کبوتری که هنوز بالغ نشده.معمولاً بالغ شدن کفتر حدود شش ماه یا کمتر طول می کشد که در این مدت به جوجه کبوتر، کفتر مفلق میگویند.
کتونه:قفس بزرگ برای جا کردن کبوترها
جلد:عادتی کردن کفتر به منزل یا هر مکان دیگر را جلد کردن میگویند که طی مراحل بالا انجام میشود.