باز هم استاد محمد علی

تغذِیه ماهی ها آکوآریومی

ِیکِی از مهمترِین نکات در نگهدارِی ماهی های تزیینِی و تکثِیر و پرورش آنها نحوه تغذِیه و نوع غذاهایی است که به آنها داده می شود .متاسفانه با تمام اهمی تِی که تغذِیه و چگونگِی آن درنگهدارِی و پرورش ماهی ها دارد ، اما با وجود اِین به طور صحِیح و فنِی اِین امر بدرستِی مورد آموزش و توجه علاقه مند قرار نگرفته است .در تغذِیه ماهی ها چند عامل باید مورد توجه قرار علاقه مندان گِیرد که عبارتند از :
الف : چند نوع غذا باید به ماهی ها داده شود ؟
ب : روزِی چند بار باید به ماهی ها غذا داد ؟
ج : در هر وعده باید چقدر غذا به ماهی ها داده شود ؟
د : آِیا تغذِیه ماهی ها در فصول مختلف فرق می کند ؟
ه : در صورت رفتن به مسافرت ِیا دور بودن از منزل براِی تغذِیه ماهی ها چه باِید کرد .





 الف : چند نوع غذا باید به ماهی ها داده شود؟

ماهی ها از نظر تغذِیه با ِیکدِیگر متفاوت بوده و هر گروه از آنها مواد غذاِیِی خاصِی تغذِیه می نماِیند .ماهی ها ِیک گونه نِیز در سنِین مختلف ممکن است عادات غذایی متفاوتِی داشته باشند .به طور کلِی ماهی ها ممکن است گوشتخوار ، گِیاهخوار و ِیا همه چِیز خوار باشند .ماهی های گوشتخوار در مقاِیسه با ماهی ها گِیاهخوار خود بدو دسته تقسِیم می شوند ، اول ماهی هایی که از جانوران کوچک بِی مهره تغذِیه می نماِیند.دوم ماهی ها ماهِیخوار که غذاِی اصلِی آنها را ساِیر ماهی ها تشکِیل می دهند .در هر صورت معمولا حتِی ماهی هایی که عادات غذایی خاصِی دارند ، در سنِین مختلف گاهِی ممکن است بطور اتفاقِی و ِیا انتخابِی اقدام به خوردن انواع دِیگر غذاها بنماِیند .
نکته مهم اِین است که اکثرا در شرایط آکوآریومی می توان تا حدودِی عادات غذایی بِیشتر ماهی ها را تغِیِیر داده و ِیا کنترل نمود .براِی مثال سِیکلِیدها با اِینکه عموما گوشتخوار هستند ، با وجود اِین بخوبِی می توان آنها را با غذاهاِی آماده تغذِیه نمود .اصولا ماهی ها حتِی در شرایط طبِیعِی وقتِی که غذاِی اصلِی آنها پِیدا نشود ، می توانند از انواع دِیگر غذاها بطور موقت استفاده نماِیند .بدون شک در صورتِیکه غذا با سِیستم گوارشِی آنها مغاِیر و زمان تغذِیه آنها از اِین غذا طولانِی باشد ، رشد و نمو آنها کامل نخواهد بود و اِین بخصوص در مورد ماهی ها آکوآریومی صدق می کند ، زِیرا ماهی ها به اجبار آنچه را به آنها داده می شود، می خورند .
در نگهدارِی و پرورش ماهی ها باید تا حد امکان سعِی شود که بآنها غذایی داده شود که مشابه ِیا مترادف غذاِی آنها در محِیط طبِیعِی باشد .از آنجاکه آپارتمان نشِینِی و زندگِی ماشِینِی امروزِی تولِید ِیا جمع آورِی غذاهاِی زنده و مخصوص ماهی ها را مشکل و ِیا غِیر ممکن ساخته است ، کارخانه های تهِیه مواد غذایی ماهی های تزیینِی اقدام به ساختن انواع غذاهاِی آماده نموده در برخِی موارد غذاِی خاصِی براِی هرگونه ماهِی ِیا گونه هاِی مشابه درست کرده اند .شکِی نِیست که اِین غذاها هرچند هم که کامل باشند جاِی غذاهاِی طبِیعِی را نمی گِیرند ، با وجود اِین ، خوب ِیا بد امروزه شاِید بِیش از 90 درصد غذاِی ماهی ها زِینتِی از اِین منبع تامین می گردد .غذاهاِی آماده معمولا منشا جانورِی و گِیاهِی داشته و اکثرا انواع وِیتامی نها و املاح لازم نِیز بآنها اضافه می شود .جانوران مختلف نه تنها از غذاها براِی تولِید انرژِی و ماده سازِی استفاده می نماِیند ، بلکه مانند انسان از خوردن آنها هم لذت می برند .بنابراِین حتِی اگر براِی تغِیِیر ذائقه و دادن لذت بِیشتر به ماهِی هم شده باید سعِی شود که بطور مرتب از دادن غذاِی آماده و آن هم منحصرا ِیک نوع از آنها خوددارِی شود .
بطور کلِی می توان انواع غذاهاِی ماهی ها را به دو دسته غذاهاِی آماده و غذاهاِی طبِیعِی تقسِیم نمود .همانطور که ذکر شد غذاهاِی آماده را معمولا با توجه به نِیاز غذایی گونه هاِی مختلف می سازند .بنابراِین در مصرف آنها براِی انواع مختلف ماهِی باید دقت بعمل آِید.از آنجا که اِین غذاها بهِیچ وجه نمی توانند جاِی غذاِی طبِیعِی را بگِیرند ، لذا حداقل باید سعِی شود که هر چند وعده ِیکبار به ماهی ها غذاِی مناسب دِیگرِی داده شود .همچنِین بهتر است همواره حداقل دو نوع غذاِی آماده ِیکِی بصورت ترکِیبِی و دِیگرِی انواعِی مانند کرم توبِی فکس خرِیدارِی شود یک در میان براِی تغذِیه ماهی ها مصرف گردند .نوع دِیگر غذاِی ماهی ها ، غذاهاِی طبِیعِی هستند که خود به غذاهاِی زنده و غذاهاِی گوشتِی تازه ، منجمد و ِیا پودر شده که از منبع جانورِی به طور مستقِیم تهِیه گردِیده اند، تقسِیم می گردد .در اِینجا به ذکر برخِی از مهمترِین انواع اِین غذاها می پردازِیم :  




 غذاهاِی زنده ؛ شناسایی ، تولِید و مصرف آنها

در پرورش تجاری ماهِی و طِیور اکثرا ملاحظه می شود که در اثر تغذِیه مصنوعِی نه تنها مقاومت آنها در برابر بِیمارِی کم شده و قدرت تولِید مثلِ آنها کاهش می یابد ، بلکه رنگ و شکل ظاهرِی و مزه گوشت آنها نِیز در مقاِیسه با انواعِی که در طبِیعت و با تغذِیه طبِیعِی تولِید می شوند ، کاملا متفاوت می باشد .
غذاهاِی مصنوعِی هرچند هم کامل باشند ، با وجود اِین از نظر برخِی املاح و مواد معدنِی و نِیز ترکِیبات وِیتامی نها بدون شک داراِی کمبودهایی می باشند .دلِیل اصلِی آن اِینست که هرگز نمی توان با غذاِی مصنوعِی گوشت سفِید ِیا قرمزِی تولِید نمود که از نظر مرغوبِیت و مزه مشابه انواع طبِیعِی باشد .تغذِیه مصنوعِی ممکن است رشد و نمو دام ِیا ماهِی مورد پرورش را در حد مورد نظر تامین نماِید ، اما با وجود اِین اثر صد در صد طبِیعِی بر روِی کار غدد داخلِی و در نتِیجه تولِید مثل آنها دارد .
ماهی ها آکوآریومی در دو مرحله از زندگِی خود احتِیاج مبرم به غذاِی طبِیعِی دارند تا بتوانند از نظر تولِید بافت و نِیز فعالِیتهاِی تولِید مثلِ رشد و نمو کامل داشته باشند .اولِین مرحله دوره رشد و نمو نوزاد پس از جذب کِیسه زرده با مرحله اِی است که بصورت بچه ماهِی نسبتا کامل در می آِید .دومی ن مرحله همزمان با شروع تولِید عناصر تناسلِی شامل تخم و اسپرم تا پاِیان دوره تخمرِیزِی ِیا زنده زایی است .ماهی هایی که در اِین دو مرحله از زندگِی غذاِی زنده و طبِیعِی درِیافت نماِیند ، رشد و نمو و تولِید مثل آنها تا حدودِی قابل مقاِیسه با ماهی ها در شرایط طبِیعِی می باشد .
برخِی از ماهی ها در شرایط آکوآریومی اگر غذاِی مناسب و طبِیعِی کافِی درِیافت ننماِیند ، هرگز قادر به تولِید مثل نخواهند بود ولِی برخِی دِیگر تا حدودِی تولِید مثل می نماِیند اما قدرت بارورِی آنها و سلامت و مقاومت نوزادانشان قابل مقاِیسه با ماهی ها در شرایط طبِیعِی و ِیا ماهی هایی که قسمتِی از جِیره غذاِیِی خود را بصورت غذاِی زنده و بخصوص همزمان با دوران بارورِی درِیافت می نماِیند، نمی باشد .
اگرچه تهِیه ، تولِید و تامین برخِی از مواد غذایی زنده تا حدودِی آسان است ، با وجود اِین اکثر آکوآریوم دارها و حتِی آکوآریوم فروشِیها و تولِید کنندگان ماهی ها تزیینِی چندان توجهِی به آن مبذول نمی دارند .دلِیل اصلِی آن عدم آگاهِی از انواع غذاهاِی زنده و شناخت آنها و نِیز عدم تولِید برخِی از انواع آنها توسط بخشهاِی تولِید کننده و عرضه آنها به علاقمندان می باشد .
معمولا غذاِی زنده به انواع غذاهایی گفته می شود که بصورت زنده به ماهی ها داده می شوند .اگرچه عده اِی غذاهاِی گوشتِی منجمد را نِیز جزو غذاهاِی زنده به حساب می آورند با وجود اِین از آنجا که بِین ِیک ماده غذایی زنده و نوع منجمد آن ، مخصوصاً با توجه به نحوه انجماد و مدت زمان نگهدارِی آن بصورت ِیخ زده تفاوت چشمگِیرِی وجود دارد ، لذا بهتر است اِین غذاها را به دو دسته غذاهاِی زنده و غذاهاِی طبِیعِی تقسِیم نماییم .بدون شک غذاِی زنده نِیز خود غذاِی طبِیعِی است ولِی از نظر فقدان واژه هاِی خاص می توان اِین نامگذارِی را قبول کرد .غذاِی طبِیعِی مورد نظر نِیز ممکن است به صورت مختلف مانند تازه ، منجمد ، آرد و غِیره وجود داشته باشد .
ساده ترِین غذاِی طبِیعِی که می توان به ماهی ها داد گوشت تازه قرمز ِیا سفِید فاقد چربِی است که باید به اندازه هاِی بسِیار ، رِیز و قابل بلع توسط ماهی ها به آنها داده شود .بدون شک ارزش غذایی گوشت خالص ، کمتر از ارزش غذایی کرم خاکِی تکه تکه شده و ِیا ساِیر غذاهاِی زنده می باشد .علاوه بر گوشت قرمز و گوشت ماهِی ، گوشت می گو و عضله صدفها ( در صورت در دسترس بودن ) قابل استفاده می باشند .مصرف گوشت تازه بمراتب بهتر از گوشت منجمد است .غذاهاِی زنده که می توانند مورد مصرف ماهی ها قرار گِیرند داراِی انواع زِیادِی هستند که برخِی از آنها در شرایط خاص قابل تکثِیر و پرورش بوده و برخِی دِیگر باید در موارد نِیاز از محِیط طبِیعِی خود جمع آورِی شوند.
برخِی از انواع غذاهاِی زنده بشرح زِیر می باشند :  




 1- دافنِی ِیا خاکشِی ( خاکشِیر )

شاِید افراد کم سن و سال بخوبِی دافنِی ِیا خاکشِی را نشناسند ولِی آنهایی که از آب انبارهاِی قدِیمی آب برداشته اند ِیا در منزلشان حوض وجود داشته است اِین حِیوان را بخوبِی می شناسند .دافنِی ها جزو سخت پوستان رِیز هستند که در بِیشتر آبگِیرهاِی آب شِیرِین ِیافت می شوند ، و چون شکل آنها تا حدودِی شبِیه دانه هاِی خاکشِیر است به آن خاکشِی ِیا خاکشِیر هم می گوِیند .در فرهنگ غربِی به اِین حِیوان بزبان عامی انه کک آبِی می گوِیند زِیرا تا حدودِی شبیه به کک معمولِی است.
دافنِی ها جز بهترِین مواد غذایی زنده می باشند که در همه جا ِیافت می شوند .البته نباِید انتظار داشت که در هر برکه ِیا آبگِیر بتوان آنها را پِیدا کرد .معمولا در طبِیعت بِیشتر می توان توده هاِی ابر مانند آنها را در برکه هایی که کنار محل رِیزش آشغالهاِی شهرِی درست مبشود ، و نِیز در آبگِیرهایی که آب آنها چندان تمیز نِیست، مشاهده نمود .
رنگ دافنِی ها قرمز ، سبز ِیا خاکسترِی است ولِی نوع قرمز آن مرغوبتر است .گاهِی توده آنها بقدرِی بزرگ و متراکم است که از فاصله دور قابل تشخِیص می باشد .عمق توده ممکن است از 5 تا 50 سانتِیمتر تفاوت نماِید .توده دافنِی در اثر حرکاتِی که دارد از دور بصورت ابر متحرک دِیده می شود .از آنجا که دافنِی هاِی بزرگ نمی توانند مورد استفاده بچه ماهی ها قرار گِیرند ، لذا براِی تغذِیه آنها باید با الک دافنِی هاِی رِیز را جدا کرد .  




 جمع آورِی دافنِی از محِیط طبِیعِی

پس از شناختن دافنِیها و محلهاِی زِیست آنها ، می توان با تورهای دستِی خاصِی که داراِی چشمه هاِی بسِیار رِیز است به صِید اقدام نمود .قطر توردستِی باید حدود 25 سانتِیمتر و عمق آن 35 سانتِیمتر باشد .تورِی باید بصورت استوانه اِی و گرد و بدون درز داخلِی دوخته شود .تورِی هاِی مخروطِی زِیاد مناسب نِیستند چون باعث مرگ و می ر بِیشتر دافنِیها می شوند .از تنذِیب ( تنظِیف ) و ِیا ساِیر پارچه هاِی مشابه که داراِی چشمه هاِی تورِی بسِیار رِیزند می توان براِی اِینکار استفاده نمود .پس از پِیدا کردن دافنِی ها باید با حرکت دادن تور دستِی در داخل آب بصورت 8 انگلِیسِی آنها را صِید نمود .
دافنِیهاِی جمع شده را باید در سطل آب رِیخت و به محل مورد نظر برد .اگر آب داخل سطل گرم است می توان مقدارِی ِیخ براِی خنک کردن آن بکار برد .دافنِیها احتِیاج به مصرف اکسِیژن زِیاد دارند و اگر اکسِیژن محلول در آب کم شود ، دافنی ها به سطح آب می آِیند .صِیادان حرفه اِی دافنِیها، معمولا صبح زود که دافنِی ها در سطح آب تجمع می نماِیند آنها را صِید می نماِیند .پس از شروع وزش باد و بالا آمدن آفتاب ، دافنِی ها معمولا به عمق آب می روند ولِی در مواقعِی که تراکم آنها زِیاد است در سطح آب می مانند .اگر ساِیه بانِی بر روِی آب درست شود ، می توان تراکم دافنِی ها را در زِیر آب مشاهده نمود.
در مناطق معتدل حداکثر تراکم دافنِیها در ماه اردِیبهشت است .پس از آن با شروع فصل گرما بتدرِیج تراکم آنها کم شده و مجددا در اوایل پاییز افزاِیش می یابد .اگر سرما زِیاد نباشد ، در فصل زمستان نِیز می توان تراکم کمی از آنها را درآبها مشاهده نمود .بهترِین آب مناسب براِی رشد و نمو زِیاد آنها آبِی است که پ – هاش آن خنثِی و ِیا کمی قلِیایی باشد .  




 نگهدارِی دافنِیها به طور زنده

اگر اکسِیژن کافِی در دسترس دافنِی ها باشد ، در شرایط مساعد می توان تابستانها تا 3 روز و در بهارِیا پاییز تا ِیک هفته آنها را در ِیک سطل آب به طور زنده نگهدارِی کرد .بنابراِین اگر در بهار و پاییز هفته اِی ِیکبار و در تابستان هفته اِی دو بار در مواقع لزوم اقدام به جمع آورِی آنها شود، کافِی می باشد .  




 مضرات دافنِیها

از آنجا که پوسته آنها نرم و غِیر قابل نفوذ می باشد داراِی اثر می لن بوده و اگر غذاِی اصلِی ماهی ها را تشکِیل دهند ، به اندازه کافِی چاق نخواهند شد .اِین غذا را می توان با مواد نشاسته دار مانند گندم وچاودار پخته به طور متناوب به ماهی ها داد تا عِیب ِیاد شده تا حدودِی برطرف گردد .گاهِی ماهی ها که علاقه زِیادِی بخوردن دافنِی دارند ممکن است در اثر پرخورِی از آن بمیرند .همواره با دافنِیها ممکن است نوزاد برخِی از انگلها ِیا ساِیر جانوران آبزِی بِیمارِی زا بداخل آکوآریوم انتقال داده شود که معمولا جداسازِی آنها بعلت رِیزِی و ِیا بِی رنگِی امکان پذِیر نِیست .گاهِی نِیز دافنِیها با آرواره هاِی خود به بدن و برانشِی بچه ماهی ها چسبِیده و اکثراً باعث مرگ و میر آنها می شوند .  




 تکثِیر و تولِید دافنِی

اگر چه احتمالا با اِیجاد شرایط مساعد مانند پ – هاش با کمی قلِیایی ، نور کافِی و کمی کود گوسفندِی می توان حتِی در لگن هاِی پلاستِیکِی رختشوِیِی اقدام به تولِید دافنِی نمود ، با وجود اِین میزان دافنِی تولِید شده در چنِین ظرفِی فقط می تواند احتِیاجات غذایی ِیک ِیا دو جفت ماهِی را در طول سال تامین نماِیند .
بااِیجاد شرایط ِیاد شده می توان اقدام به تولِید دافنِی نمود .براِی این کار باید صِید دافنِی کم کم صورت گِیرد و به تدرِیج کود به اندازه کافِی به استخرها اضافه گردد .خاک خشک مخلوط به محلول پهن گوسفندِی و کمی آرد سوِیا بهترِین کود به حساب می آِید .قبلا بهتر است اِین مخلوط در مجاورت نور آفتاب بخوبِی خشک شود تا تخم و نوزاد جانوران مضرِی که احتمالا در داخل آن وجود دارد از بِین بروند .پس از پر کردن استخرها از آب و افزودن کود قرار دادن مقدارِی دافنِی مولد ، بعد از چند روز تولِید مثل و افزاِیش آنها شروع خواهد شد .در استخرهاِی پرورش دافنِی بهتر است در قسمتِی از آن ساِیه بانِی براِی جمع شدن دافنِی ها درست شود .کمی از آب استخر نِیز باید هفته اِی ِیکبار تعوِیض شود تا از غلِیظ شدن آن جلوگِیرِی شود .  




 2- سِیکلوپس ها Cyclopses

در داخل استخر دافنِی ها و اکثرا مخلوط به آنها سخت پوستان کوچک دِیگرِی بنام سِیکلو پس زندگِی می کنند که اندازه آنها از دافنِی ها کوچکتر و قد آنها کشِیده تر است .حرکت آنها با جهش هاِی متوالِی و در ِیک خط راست انجام می گِیرد .در فصل تخم رِیزِی اکثر ماده ها در طرفِین بدن و در مجاورت دم داراِی دو کِیسه بزرگ تخم می باشند .براِی تغذِیه بچه ماهی ها ، باید سِیکلوپسهاِی کوچکتر را با الک جدا کرد .
غذاِی اصلِی آنها از فِیتوپلانکتنها تشکِیل می شود .سِیکلوپسها بر خلاف دافنِی ها فاقد آرواره مخصوص براِی حمله به بدن بچه ماهی ها می باشند .با وجود اِین گاهِی می توان سِیکلوپس ها را چسبِیده به بدن بچه ماهی ها مشاهده نمود .اکثرا در استخرهاِی کوچک پرورش دافنِی ، سِیکلوپس ها با رقابت غذایی ،کم کم باعث از بِین بردن تراکم دافنِی ها شده وخود جاِیگزِین آنها می گردند .  




 3- آرِتیما ِیا می گوِی آب نِیمه شور

ِیکِی از بهترِین غذاهاِی ماهی ها تزیینِی، مخصوصاً بچه ماهی ها ، نوزاد آرتِمیا است که ِیکِی از سخت پوستان آبزِی می باشد .تخم هاِی بسِیار رِیزِی آرتمیا که به آن برا ِین شرِیمپ ِیا میگوِی آبهاِی نِیمه شور هم می گوِیند امروزه به صورت تجارتِی تولِید شده و در بسته هاِی کوچک فروخته می شود .در اِیران اِین آبزِی به مقدار بسِیار زِیاد در درِیاچه ارومیه ( رضاییه ) زندگِی می کند و در واقع تنها حِیوانِی است که در اِین درِیا زندگِی می کند .در اواخربهار و در تابستان و پاییز می توان توده هاِی تخم را به صورت شناور در قسمت شرقِی و جنوب شرقِی درِیاچه مشاهده کرد .براِی تغذِیه آنها می توان مقدار کمی کاهِ تخمیر شده ِیا گِیاه پوسِیده را در داخل آب محتوِی آنها قرار داد .انفوزوئرها و ساِیر مواد غذایی که از تخمیر اِین گِیاهان تولِید می شوند ، همچِنِین فِیتوپلانکتن هایی که در اثر تابش نور در آب تولِید می شوند غذاِی مناسبِی براِی نوزادهاِی آرتمیا می باشند .  




 4- کرم خاکِی

کرم خاکِی را بدون شک همه می شناسند .اِین همان کرمی است که در باغچه ها و در داخل خاک زندگِی می کند و معمولا در مواقع بارندگِی که آب موجود در خاک باغچه تجمع می کنند.این زِیاد می شود از ترس خفه شدن خاک را ترک کرده و در اطراف باغچه کرم را کرم باران و برخِی کرم باغچه می گوِیند و چون بعنوان طعمه براِی صِید ماهِی با قلاب هم بکار می رود، عده اِی دِیگر به آن کرم ماهِیگِیرِی می گوِیند .طول آنها گاهِی ممکن است تا 20 سانتِیمتر هم برسد .هنگام جمع آورِی آنها براِی تغذِیه ماهی ها باید از برداشتن کرمهاِی داخل توده هاِی پهن که در اطراف آنها ترشحات زرد رنگ دِیده می شود، خوددارِی شود چون حتِی ماهی ها درشت وحشِی هم از خوردن آنها امتناع می نماِیند .براِی اِین منظور می توان در ِیک قوطِی حلبِی یا حلب هاِی کوچک نباتِی حدود 15 تا 20 سانتِیمتر خاک مرطوب رِیخته و مقدارِی پوره سِیب زمینِی ، آرد ذرت ِیا آرد چاودار براِی تغذِیه آنها به خاک اضافه کرده و کرمها را مقدارِی برگ مرطوب افرا براِی تغذِیه آنها در روِی خاک قرار داد .آکوآریوم فروشِی ها می توانند اِین کرمها را جمع آورِی و به علاقمندانِی که حوصله ِیا وقت جمع آورِی آنها را ندارند، بفروشند .  




 5- کرم سفِید

اِین کرم که رنگ آن سفِید شِیرِی است و طول آن 15 می لِیمتر ِیا بِیشتر است از خوِیشاوندان کرم خاکِی بوده و به بهترِین وجهِ می توان آنها را در حد تجارتِی تکثِیر و تولِید نمود .تکثِیر و تولِید آنها در شرایط نسبتا گرم و مرطوب تا حدودِی آسان است .در حال حاضر فقط اِین کرم در کارگاه تکثِیر و پرورش تاسماهِیان شِیلات اِیران براِی تغذِیه نوزاد ماهِیان خاوِیارِی تکثِیر می شود و تولِید سالانه آن حدود 600 کِیلوگرم ِیا بِیشتر می باشد .براِی تولِید آن جعبه هاِی مخصوص که عمق خاک آنها حدود 10 سانتِیمتر است بکار می رود .
در پاِیان می توان توده کرم خالص را برداشت کرده و براِی تغذِیه ماهی ها بکار برد. کرمهاِی جدا شده می توانند چندِین ساعت در حرارت معمولِی ِیخچال زنده بمانند .در داخل آب آکوآریوم همه کرمها می توانند مدت چند ساعت زنده بمانند .براِی تغذِیه بچه ماهی ها باید کرمها را با تِیغه چاقو تکه تکه کرد و در هر بار غذا دادن به ماهی ها باید به اندازه به آنها داده شود که پس از 15 دقِیقه اثرِی از کرمها باقِی نماند ، در غِیر اِین صورت بخصوص در مواقعِی که سنگرِیزه در کف آکوآریوم وجود دارد پوسِیده شدن مازاد کرمها باعث آلوده شدن آب آکوآریوم می شود .  




 6- کرم توبِی فکس

در آبهاِی کثِیف و بخصوص در فاصله 600 تا 700 مترِی محل رِیزش فاضلابهاِی خانگِی و شهرِی ( نه صنعتِی ) در آب رودخانه ها ِیا آبگِیرها ، و گاهِی در کناره استخرهاِی پرورش دافنِی می توان قسمتهاِی زنگ زده اِی مشاهده نمود که ابتدا بنظر می رسد توده دافنِی باشند .اِین توده ها اکثرا کرم توبِی فکس می باشند .اِین کرم داراِی رنگ صورتِی خاصِی می باشد .براِی نگهدارِی آن بصورت زنده می توان مقدار صِید نشده را در داخل ِیک سطل زِیر شِیر آب قرار داده و بطور دائم مقدار کمی آب به داخل آن جرِیان داد .کرمها در اِین حالت بصورت توده اِی در کف سطل باقِی می مانند .هر چه درجات حرارت آب کمتر باشد زمان نگهدارِی آنها طولانِی تر خواهد بود .معمولا در طول مدت سال می توان آنها را از مناطق طبِیعِی زندگِیشان جمع آورِی نمود .از دادن کرم هاِی مرده به ماهی ها باید جدا خوددارِی کرد .
امروزه در کارخانه هاِی سازنده غذاِی ماهی ها تزیینِی به مقدار فراوان از اِین کرم تولِید شده و پس از خشک کردن بصورت مکعبهاِیی در آورده و در بسته بندِیهاِی خاص با قِیمت مناسب در اختِیار علاقه مندان قرار می دهند.  




 7- کرم قرمز

اِین کرم را که در کف استخرها و حوضچه هاِی قدِیمی و نِیز در درِیاچه ها و آبگِیرها پِیدا می شود اکثرا می شناسند .رنگ قرمز خونِی و طول آن حدود 12 می لِیمتر بوده و با حرکات منظم و به شکل 8 انگلِیسِی در آب شنا می کند .ماهی ها علاقه خاصِی بخوردن آن دارند ولِی گاهِی دِیده می شود که کرم بصورت هضم نشده توسط ماهِی دفع می گردد .اِین کرم که به آن کرم خونِی هم می گوِیند درگل و لاِی کف ، بخصوص روِی چوبهاِی پوسِیده کف آب نوعِی لانه براِی خود می سازد .  




 8- کرمهاِی شِیشه اِی

در فصل زمستان در بسِیارِی از درِیاچه ها و استخرها می توان با ِیک تورِی دستِی مقدار زِیادِی کرمهاِی شفاف که به آنها کرم شِیشه اِی می گوِیند، صِید نمود .اِین جانوران در واقع کرم نبوده بلکه نوزاد انواع مگسها هستند که طول آنها ممکن است تا 12 می لِیمتر برسد .گاهِی می توان هفته ها را در آب سرد زنده نگهداشت .ماهی ها معمولا علاقه خاصِی بخوردن آنها دارند .  

آکواریوم ظرفی است شیشه ای که در آن گیاهان و جانوران آبزی(معمولا ماهیها) نگه داشته می شوند. همانطور که واژه باغ وحش برای اشاره به محلی که در آن جانوران روی خشکی زندگی می کنند، مورد استفاده قرار می گیرد، واژه اکواریوم هم به یک بنای عمومی که در آن گروه زیادی از گونه های آبزی نگهداری می شوند اشاره می کند.

اکواریوم بعنوان یک سرگرمی:

در سال 1665 ساموئل پپیس (روزنامه نویس) نوشت که در لندن دسته ای از ماهیها کمیاب در یک ظرف شیشه ای پر آب نگهداری می شوند که آنها برای همیشه در این ظرف زندگی خواهند کرد و واضح است که همه آنها ماهی هایی خارجی هستند:

این ماهیها، ماهی قرمز نبوده و بیشتر آنها ماهیهای بهشتی Macropodus operecularis، بودند. ماهیهای بهشتی یک نوع ماهی باغچه ای آشنا هستند که در پلوک (سوئیس) و چین، یعنی جایی که شرکت هند شرقی تجارت می کرد، زندگی می کنند. در قرن هجدهم آبراهام ترمبلی (زیست شناس) مارماهیانی را که در کانال Bentink residence sorgvliet هلند می یافت را در ظرف شیشه ای cyndrical بزرگی نگهداری می کرد وروی آنها مطالعات خود را انجام می داد. اما نگهداری ماهی در اکواریوم زمانی در بریتانیا بعنوان یک سرگرمی رواج پیدا کرد که اکواریوم های مزینی با اسکلت آهنی در نمایشگاه بزرگ انگلیس در سال 1851 به نمایش در آمدند. اکواریوم های شیشه ای تحولی در محفظه های wordion لعابی بوجود آورد که در سال های 1830 برای بستانکاران بریتانیایی ساخته شد تا بتوانند گیاهان ثابومی را در طول سفرهای طولانی دریایی حفظ کنند. آلمانیها نیز همانند انگلیسی ها علاقه وافری نشان می دادند و با گذشت یک قرن هامبورگ به بندری برای ورود گونه های ناشناخته تبدیل گشت.
همانطور که منازی مسکونی در سراسر دنیا پس از وضعیت زندگی استاد درجنگ جهانی اول به برق مجهز شدند، اکواریوم ها نیز روزبه روز رواج بیشتری یافتند. بوسیله جریان الکتریسیته وابستگی آنها به نور طبیعی از بین رفت و تصویه و تهویه آنها امکان پذیر شد. در طول اوایل قرن بیستم بسیاری از گونه های ماهیهای رنگی کوچک از ماتائوس، برزیل، بنگلوک، سیام، جاکارتا، شرق هندوی، داچ تبار، کلکته، هندو دیگر بندرهای استوایی صید و صادر شدند. پس از اینکه ماهی جنگجوی آسیایی (Betta spdendens) در سال 1893 در فرانسه پرورش یافت، تکنیکهای تخم ریزی موفق به تدریج ترویج یافت. پرورش ماهیها در اسارت برای تجارت اکوایوم امروزه در فلوریدای جنوبی، سنگاپور، هنگ کنگ و بنکک متمرکز شده است، در هاوایی و سری لانکا هم به صورت صنعت کوچک رواج دارد.

اکوایوم های آب شیرین بعنوان معمولترین نوع اکواریوم رواج دارند، اما اکواریوم های دریایی (آب شور)، اخیرا محبوبیت یافته اند. تکنیکهای نگهداری شقایقهای دریایی، بعضی از مرجانها و خانواده خرچنگها از دهه 1980 رو به پیشرفت گذاشت و ساخت آبسنگ های دریایی کوچک را ممکن ساخت. از اواسط دهه 1990 برنامه های جفت گیری ارگانیسم های دریایی در اسارت برای تجارت اکواریوم رشد چشمگیری داشت و فشارهای محیطی بر محل زندگی آبسنگ ها نیز بعنوان یک محرک این روند را تسریع بخشید.

اکوایوم ها در اندازه های مختلف دیده می شوند، بعضی از آنها به اندازه یک ظرف کوچک هستند و برای اسکان موقت یک ماهی قرمز جوان مناسب می باشند و بعضی دیگر اکواریوم های عمومی بزرگی هستند که می توانند تمام اکوسیستم های دریایی را در خود جای دهند. کوچکترین سایز برای یک اکواریوم خانگی 10 گالناست که البته اندازه 20 گالن بیشتر توصیه می شود. سیستم های اکواریومی بزرگتر مناسب تر هستند.

• اکواریوم آب شیرین معمول گونه های ماهی
• اکواریوم آب شیرین معمول گونه های گیاهان
• اکواریوم آب شیرین معمول گونه های بی مهره
• اکواریوم دریایی معمول گونه های ماهی
• بیماری های معمول اکواریوم

با ظهور اکواریوم های هلندی و عکس های تاکاشی آمانو در دنیای آکواریوم طبیعی علاقمندان آبزیان در دهه های 80 تا 90 به گیاهان آبزی روی آورند.
مهمترین مشکل تکنولوژی، وارد کردن گاز ها به مخزن ماهی ها، هم برای کنترل جلبک ها و هم برای فراهم کردن کربن برای رشدگیاهان آبزی بود.

اکواریوم های عمومی:

اولین اکواریوم عمومی در پارک Regentلندن در سال 1853 گشایش یافت. بلافاصله بعد از آن پی تی بارنام(P.T Barnnm) اولین اکواریوم آمریکایی را در برادوی، نیویورک افتتاح کرد.
پیرو نمونه های اکواریومی نیویورک و سانفرانسیسکو، شهرهای بزرگ نیز شروع به گشایش اکواریوم های عمومی نمودند. اکثر اکواریوم های عمومی در نزدیکی دریا واقع شده اند تا بتوانند از ذخیره دائمی آب دریا استفاده می کنند.

یکی از اولین اکواریوم هایی که در خشکی ساخته شد اکواریوم شد شیکاگو (shedd Aquarinm) بود که توسط ماشینهای مخزن داری که روی ریل حرکت می کردند، آب دریا را دریافت می کردند. اکواریوم عمومی از بسیاری جهات به یک باغ وحش و یا موزه شبیه است. یک اکواریوم خوب باید آنقدر جاذبه داشته باشد که تماشاگران را برای جندین بار به سوی خود جلب کند برای این امر این اماکن را بعد از ظهرها برای مراسم خاص اجاره می دهند.در اکواریوم Monterey Bay، یک تانک ماهی کم عمق با پرتو ماهیهای معمولی بطوری پر شده است که بازدید کننده می توانند پوست چرم مانند ماهی را در هنگام عبور احساس می کند.

همانند باغ وحش ها، اکواریوم ها نیز گروه تحقیق ویژه ای برای مطالعه عادات و بیولوژیکی نمونه های خود دارند. در سالهای اخیر اکواریوم های بزرگ سعی در صید و پرورش گونه های مختلف ماهیهای اقیانوسیهای آزاد و حتی ژله های دریایی کرده اند. این کار بسیار مشکلی است چرا که این موجودات هرگز در شرایط صلمی و سطوح سخت برخورد نمی کنند و طبق غریزه نمی توانند از دیواره ها دور شوند مهمترین آکواریوم های عمومی عبارتند از:

• اکواریوم مونتری بی«کالیفرنیا)
• اکواریوم تواشن«آفریقای جنوبی)
• اکواریوم شد«شیگاکو)

لوازمی که برای درست کردن یک آکواریم کامل مورد نیاز است بدین شرح است:

- آکورایم :
            
انتخاب آکواریم بسته به علاقه افراد متفاوت است.

حجم آکواریم = ارتفاع * عرض * طول

حجم آب هر آکواریم با توجه به اندازه آن مقدار ثابت و معینی است. مناسبترین اندازه آکواریم با طول 70 سانتی متر ، عرض 30 سانتی متر و ارتفاع 40 سانتی متر می باشد.حجم آب آکورایم با این ابعاد 84 لیتر خواهد بود. باید اندازه و حجم آکواریم خودتان را بدانید، که در مواقع ریختن دارو و محاسبات دیگر بتوانید آنرا انجام دهید.



- پایه آکواریم:

آکواریم باید در جایی قرار گیرد که آن مکان تحمل تمام وزن آکواریم را داشته باشد. برای این منظور یک پایه فلزی به اندازه آکواریم بهترین وسیله خواهد بود. آکواریم باید روی پایه فلزی کاملاً صاف و تراز قرار بگیرد. برای جلوگیری از شکسته شدن شیشه کف آکورایم بهتر است یک تکه آکاسیف به اندازه آکواریم روی پایه فلزی قرار دهید و سپس آکواریم را روی آن بگذارید.



- پمپ هوا :

پمپ هوا یکی از مهمترین وسایل آکواریم است. پمپ هوا در جهت تأمین اکسیژن مصرفی ماهیها و ایجاد تهویه و فیلتر آب آکواریم بسیار لازم و ضروری است. دقت فرمائید، همیشه پمپ هوا را بالاتر از آکواریم نصب کنید، تا براثر برگشت آب، سیم پیچ داخل پمپ هوا نسوزد. پمپهایی که در حال حاضر در بازار با مارکها ونامهای متفاوت و بصورت تک لول و دولول در فروشگاه های آکواریم عرضه می شوند برای آکواریم شما بسیار مناسب هستند.

هنگام خرید پمپ دقت کنید که از نوع خوب و متناسب با اندازه آکواریم تهیه شود تا ماهی ها هیچ موقع با کمبود اکسیژن مواجه نشوند.



- فیلتر زیر شنی و تصفیه برقی :

فیلتر زیرشنی صفحه ایی پلاستیکی است، که توسط شلنگ به پمپ هوا متصل می شود و در کف آکواریم قرار می گیرد. فیلتر زیر شنی توسط پمپ هوا کمک می کند که آب آکواریم تهویه و فیلتر شود. بطوریکه هوا از طریق شلنگ به لوله فیلتر وارد شود و از آنجا هوایی که به آن لوله وارد شده را به زیر صفحه زیر شنی منتقل می سازد. فشار آب، هوای زیر صفحه فیلتر را از طریق لوله آن به بیرون می فرستد و در نتیجه آب به اندازه فضای زیر صفحه فیلتر از ماسه ها عبور کرده و مواد زائد را در لابه لای شن ریزه ها و زیر صفحه فیلتر شنی هدایت می کند. سرعت گردش هوا با سرعت گردش آب رابطه مستقیم دارد و باید بطور متناسب میزان هوای فیلتر زیر شنی را با حجم آب آکواریم تنظیم کنید. مواد زائد در زیر فیلتر توسط باکتریهای مفید تجزیه و از معلق بودن یا حل شدن آنها در آب جلوگیری می شود و همین امر باعث شفافیت آب آکواریم و شادابی ماهیها خواهد شد. نداشتن فیلتر زیر شنی و پمپ هوا آب آکواریم را بصورت راکد درمی آورد و سریعاً درمعرض فساد قرار میگیرد. رنگ آب کدر و مات و شیری رنگ می شود .

تصفیه برقی نیز وسیله دیگری برای فیلتر کردن آب آکواریم است که روی دیواره داخلی آکواریم قرار می گیرد و باید کاملاً در آب فرو رود. با قدرت مکش خود آب را به داخل کشیده و فیلتراسیون را انجام داده آب را به بیرون می فرستد. این نوع فیلتر را هر چندوقت یکبار که بر اثر پر شدن محفظه آن ضعیف می شود باید بیرون آورده تمیز کرد و دوباره در آکورایم قرار داد.



- دماسنج :

دماسنج وسیله ایی برای اندازه گیری میزان درجه حرارت آب آکواریم است. دماسنج شیشه ای داخل آب قرار می گیرد ونوع نواری آن از بیرون به دیواره آکورایم چسبانیده می شود. بنابراین با وجود دماسنج شما می توانید همواره درجه حرارت آب آکواریم را کنترل کنید. ماهیها در درجه حرارت معین و مشخصی به فعالیت های حیاتی خود ادامه می دهند که این درجه حرارت را درجه حرارت مطلوب می نامند. زیاد و کم شدن درجه حرارت آب آکواریم اثرات نامطلوب و خطرناکی را بر روی سلامت و رشد ماهیها می گذارد. بخصوص تغییرات ناگهانی دمای آب موجب تلفات ماهیها خواهد . برخی بیمارهای پوستی مثل سفیدک بدن ماهی دراثر همین سردو گرم شدن آب بوجود می آید . بنابراین ضروری است که همیشه دمای آب را کنترل کنید.



- بخاری:

هر آکواریم نیازمند به یک بخاری اتومات مخصوص است. درانتخاب بخاری دقت لازم راداشته باشیدو سعی کنید بهترین نوع آن را خریداری کنید. بخاری هایی که اتومات نیستند مناسب نیستند زیرا نمی توانند درجه حرارت را کنترل کنند و گاهی صدمات آنها غیر قابل جبران است. چندنکته در مورد بخاری باید رعایت شود: بخاری روشن که داغ است را وارد آب آکواریم نکنید و در حالت روشن هم بیرون نیاورید زیرا شیشه آن خواهد شکست. همچنین بخاری را نباید بطور کامل در آب فرو برد بهتر است به وسیله چسبک های مخصوص به دیواره داخلی آکواریم نصب شود و باید تا زیر کلاهک بخاری آنرا بیشتر داخل آب فرو نبرید. دمای مناسب هر دسته از ماهیها اندکی با هم فرق می کند ولی بطور معمول دمای بخاری اتومات را روی 25 درجه سانتی گراد تنظیم نمائید.



- ماسه کف آکوریم:

برای پوشش فیلتر زیر شنی ، شلنگها و لوازم تزئینی و نیز برای زیبایی ازماسه ها و سنگریزه ها استفاده میشود. روی فیلتر زیر شنی باید حداقل سه سانتی متر ماسه قرار بگیرد تا عمل فیلتراسیون بخوبی انجام گیرد.



- تور صید ماهی :

وسیله ایست برای گرفتن ماهی ها که در مواقع لزوم بکار می رود. ( مثلاً هنگام انتقال ماهی ها ) . هنگام انتقال ماهیها باید دقت شود که به ماهی ها ضربه وارد نشود. شیرتک ، سه راهی ، چهارراهی ، بست شلنگ و غیره ... از دیگر وسایل مورد نیاز برای نصب لوازم تزئینی داخل آکواریم ، گرفتن انشعاب هوا ، ایجاد اکسیژن و فیلتراسیون آب می باشند.

        
- طریقه آب کردن آکواریم:

بعد از نصب و چیده شدن تمامی وسیله ها و شنلگها و ریختن سنگریزه ها نوبت آب کردن آکواریم است. ابتدا آکواریم را یک چهارم آب کنید ، معمولاً آب کدر و شیری رنگ می شود . بهتر است آنرا تخلیه کنید ودر مرتبه دوم با فشار کم با آب زلال و شفاف آکواریم را پر از آب کنید. (بهتر است تا زیر پلها آب شود و حداقل 5 سانتی متر آکورایم خالی باشد) . پمپ آکواریم را روشن کنید و شیر تنظیم هوای هر وسیله را به اندازه لازم باز کنید. مدت 24 ساعت صبر کنید تا کلر آب کاملاً آزاد گردد. بخاری را روشن کرده و روی 25 درجه سانتی گراد تنظیم نمائید. همیشه یادتان باشد که اول کلر آب آزاد شود و دوم دمای آب به دمای مطلوب برسد. پس از این مراحل آکواریم آماده پذیرش ماهی خواهد بود. موفق باشید.

مطالب فوق برگرفته از کتاب زندگی ماهیان آکواریم - نوشته جناب آقای محمدرضا شیخیان بود. این کتاب برای کسانی که میخواهند اطلاعات علمی و کاربردی مفید و موثری بدست بیاورند یک منبع عالی بشمار می رود و خواندن آنرا به همه دوستداران توصیه می کنم.

عکس ماهی عجیبی که در کشور استرالیا صید گردیده است . این ماهی دارای آرواره هایی غیر طبیعی است .

+ نوشته شده توسط مدیر مسئول در شنبه سوم تیر 1385 و ساعت 16:55 | 2 نظر

آکواریوم و ماهی

 با توجه به تماسهایی جهت معرفی و راهنمایی در خصوص حیوانات دیگر خصوصا ماهی ها این بخش به صورت آزمایشی فعال گردید . امید است مفید واقع گردد. جهت آشنایی بیشتر کلیککنید

 

ماهی قرمز کوچک یا همان ماهی طلایی (Goldfish) از معمول ترین ماهی هایی است که در منزل می توان از آنها نگهداری کرد. این حیوان کوچک خانگی که بسیار جذاب و دوست داشتنی می باشد در صورت مراقب مناسب می تواند تا چند سال در کنار ما در منزل زندگی کند.
اما متاسفانه بخاطر قیمت ارزان آن اغلب بهای لازم به آن داده نمی شود و در شرایط نامناسب نگهداری می شود و بیش از چند ماه عمر نمی کند. باید دانست که قیمت ارزان این ماهی های زیبا نباید با ارزان بودن جان این موجودات زیبا اشتباه گرفته شود. لذا لازم است برای فراهم آوردن شرایط مناسب زندگی آنها مواردی را رعایت کنیم.

ظرف نگهداری
اولین موضوعی که می تواند بعنوان یک عامل مهم در عمر بیشتر ماهی موثر باشد محل زندگی آن است. ظروفی که در آنها ماهی فروخته میشود اغلب کوچک می باشد و نباید اشتباه کرد و ماهی ها را در همان ظروف کوچک نگاه داشت. ماهی ها به اکسیژن موجود در آب احتیاج دارند و این اکسیژن از طریق سطح هوایی که با آب در تماس است وارد آب می شود. هرچه سطح مقطع بالای تنگ کوچکتر باشد اکسیژن کمتری می تواند وارد آب شود. پس سعی کنید تا آنجا که ممکن است از ظروف کوچک برای نگهداری ماهی ها استفاده نکنید.

آب
از آنجایی که ماهی در تمام طول عمر خود در آب می باشد لذا لازم است آبی که برای زندگی آن انتخاب می کنیم دارای شرایط مناسب زندگی باشد. معمولا” استفاده از آب شهری مشکل خاصی برای ماهی های قرمز ایجاد نمی کند. اما قبل از کنار گذاشتن آب برای ظرف ماهی، بگذارید یک دقیقه آب از شیر بیرون برود این باعث می شود برخی مواد شیمایی که احتمالا” در لوله رسوب کرده اند بیرون روند. برای اطمینان از خارج شدن موادی مانند کلر باید قبل از عوض کردن آب ماهی ها، بگذارید که آب بمدت یک شبانه روز در ظرف بماند. همچنین این عمل باعث می شود که آب دمای محیط را گرفته و تغییر آن برای ماهی ها خطری در بر نداشته باشد.
هرگز نباید اجازه دهید که آب ظرف ماهی ها کثیف شود، اینکار می تواند باعث بیماری، کوتاهی عمر و در نهایت مرگ آنها شود. برای تعویض آب هرگز آب را یک دفعه عوض نکنید، با آرامش کامل نیمی از آب ظرف را خالی کرده و سپس کم کم آب برداشته شده از ظرف را با آبی که از روز قبل نگه داشته اید جایگزین کنید. در هر صورت باید سعی کنید که کمترین استرس را به ماهی های کوچک منتقل کنید. شما باید در طول هفته یک یا دو بار آب ظرف ماهی ها را به اینصورت عوض کنید.

غذا
ماهی های قرمز کوچک حیوانات بسیار سخت جانی هستند و هر چیزی را می خورند. لذا به راحتی می توانید در شرایطی که غذای مناسب در دسترس ندارید از خرده های نان، شیرینی و … به مقدار کم بعنوان غذا به آنها بدهید. اما اگر در نگهداری آنها مبتدی هستید به شما پیشنهاد می شود از غذاهای آماده آنها که ارزان قیمت هم می باشد تهیه کنید. فقط مطمئن باشید که غذایی را که می خرید مربوط به Goldfish می باشد. ماهی های نیز مانند انسان به پروتئین، ویتامین و … برای رشد و زندگی نیاز دارند.
در ارتباط با غذا دادن باید دقت کنید که دادن زیاد غذا به آنها و ماندن آنها در ظرف باعث آلودگی آب شده و برای ماهی ها خطراتی به همراه خواهد داشت. سعی کنید به مقدار بسیار بسیار کم در سه نوبت غذایی همانند خودتان به آنها غذا دهید، مقدار آن باید بگونه ای باشد که اضافه غذا در آب نماند.

دمای محیط
بهترین دما برای زندگی این ماهی ها از حدود 10 تا 25 درجه سانتیگراد می باشد. دمای محیط هرگز نباید دفعتا” تغییر کند، تغییر تدریجی و ملایم دمای محیط یا آب برای آنها قابل تحمل می باشد.

نور
ماهی های قرمز کوچک نیز همانند سایر حیوانات یا گیاهان احتیاج به نور خورشید دارند. محل نگهداری آنها باید به گونه ای باشد که تغییر روز و شب در آن احساس شود. هرگز آنها در زیر نور آفتاب مستقیم و شدید قرار ندهید.

سایر شرایط
ریختن شن یا ماسه کف ظرف می تواند حس بودن در منزل را برای این ماهی ها بیشتر کند. دقت کنید که بیش از دو یا سه سانتیمر ارتفاع ماسه کف ظرف نباشد چرا که در غیر اینصورت می تواند محیط خوبی برای رشد خزه و باکتری ها باشد. همچنین باید از ماسه ایی استفاده کنید که لبه های تیز نداشته باشد تا باعث زخمی شدن ماهی ها نشود. در این رابطه هرگز از ماسه های رنگ شده استفاده نکنید.

بررسی رفتار
حداقل روزی دو نوبت یک دقیقه ای به رفتار ماهی های خود توجه کنید. به این ترتیب می توانید حرکت های غیر معمول آنها تشخیص دهید، در صورت بروز مشکل در رفتار آنها اگر علاقمند باشید می توانید از متخصصین نگهداری ماهی برای درمان آنها مشورت بگیرید. اما مطمئن باشید اگر موارد بالا را رعایت کنید مشکل خاصی برای آنها پیش نخواهد آمد.

---

گروه 1:ماهیان غیر حساس و زرنگ که تغذیه آنها آسان است و در زمینه ویژگیهای آب نیاز مخصوصی ندارند.

گروه 2: ماهیان زرنگ و راحت که از نظر تغذیه به مراقبت بیشتری نیاز دارند اما در زمینه ویژگیهای آب نیاز مخصوصی ندارند.

گروه 3: ماهیانی که از لحاظ ویژگیهای آب نیاز مخصوصی ندارنداما از لحاظ تغذیه و نگهداری به مراقبت زیادی نیاز دارند.

گروه 4: ماهیانی که به آب با ویژگیهای خاص نیاز دارند و نیازهای غذایی آنان از گونه ای به گونه دیگر متفاوت است. این ماهی ها به طور کلی برای آکواریوم داران با تجربه مناسب هستند.

---

نام گروه ماهیان : cyprinidae

نام خانواده: گلدفیش(ماهی طلایی)

نام ماهیان : انواع مختلف گلدفیش، شامل دم چادری، مرواریدی، کله شیری، کلاه قرمز، کالیگو،بلک مورمیباشد.
طول حداکثر: 10 سانتی متر
سطح شنا: کلیه سطوح آب
مکانهای جاگیری :میان سنگها،گیاهان و مواد شناور
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگاری کامل با تمام ماهیان
تغذیه: غذای خشک، کرم زنده، دافنی و ...
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 19 درجه سانتی گراد سختی آب 12 درجه PH 7.6
دشواری نگهداری: گروه 1

رفتار و نوع تولید مثل : تخم ریز، در شرایط مصنوعی تکثیر شده و جزو ماهیان مقاوم برای نگهداری میباشد.

 

---

نام گروه ماهیان :cyprinidae
نام خانواده:بارب
نام ماهیان : بارب ببری،بارب سبز،رزی بارب، بارب حلب
طول حداکثر: 10-5 سانتی متر
سطح شنا: کلیه سطوح آب
مکانهای جاگیری :میان سنگها،گیاهان و جلبک ها
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 27 درجه سانتی گراد سختی آب 8-3 درجه PH = 6.5-7
دشواری نگهداری: گروه 1

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار،به صورت گروهی زندگی کرده و نیاز خاصی ندارند، تکثیر و پرورش آنها آسان است.

---

نام گروه ماهیان : cyprinidae
نام خانواده: شارک (کوسه)
نام ماهیان : شارک نقره ای، شارک آلبینو، شارک دم قرمز،شارک رنگین کمان
طول حداکثر : 36 سانتی متر
سطح شنا: تمام سطوح آب
مکانهای جاگیری : میان تخته سنگها،گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 27 درجه سانتی گراد - سختی آب 10-8 درجه - PH=7-7.5
دشواری نگهداری: گروه 2

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار،ماهیان پرتحرک، مقاوم و بی توقع و شناگران ماهری هستند به علت عدم تولیددر داخل کشورجزو گونه های وارداتی هستند.

---

نام گروه ماهیان : cyprinidae
نام خانواده: دانیو
نام ماهیان : زبرا دانیو
طول حداکثر: 5 سانتی متر
سطح شنا: تمام سطوح آب
مکانهای جاگیری : میان تخته سنگها،گیاهان وجلبکها
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 26 درجه سانتی گراد - سختی آب 8 درجه - PH= 7
دشواری نگهداری: گروه 1

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار،این ماهی با نوارهای خوش رنگ خود از زیباترین ماهیان اکواریومی است . ماهی صلح جو، زرنگ و پر تحرکی است که شنا را دوست دارد. نگهداری و تکثیر آن آسان است . ماهی ماده چا ق تر و رنگ روشن تری دارد.

---

نام گروه ماهیان : Siluridae ,loricaridae
نام خانواده: گربه ماهی
نام ماهیان : گربه ماهی پلنگی، گربه ماهی وارونه، گربه ماهی شیشه ای
طول حداکثر: 30 سانتی متر
سطح شنا: وسط و پایین اکواریوم
مکانهای جاگیری :روی سنگها،برگ گیاهان و کف اکواریوم
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان
تغذیه: باقیمانده غذا،گیاهخوار و غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 26 -20درجه سانتی گراد - سختی آب 12 درجه - PH =7.5
دشواری نگهداری: گروه 3 و1

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذاردرکف آب شنا کرده با احتیاط رفتار میکند. غذای خود را شبها خورده و پنهان شدن در لابلای گیاهان را دوست دارد. به علت عدم تولید در کشورجزو گونه های وارداتی میباشد.

---

نام گروه ماهیان : callichthyidae
نام خانواده: کریدوراس
نام ماهیان : کریدوراس برتری
طول حداکثر: 7 سانتی متر
سطح شنا: پایین آب
مکانهای جاگیری : میان تخته سنگهاو گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان تغذیه: مواد زائد و غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 24درجه سانتی گراد - سختی آب 12 درجه - PH= 7.3
دشواری نگهداری: گروه 1

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار،این ماهی به سطح آب آمده و از اکسیژن هوا نیز تنفس میکند. بهتر است کف اکواریوم پوشیده از ماسه و سنگریزه باشد تا بتواند در آن حفاری کند. جزو ماهیان نظافتچی اکواریوم محسوب میشود.

---

نام گروه ماهیان : poecilidae
نام خانواده: گوپی
نام ماهیان : گوپی
طول حداکثر: 6 سانتی متر
سطح شنا: میان آب
مکانهای جاگیری :میان تخته سنگهاو گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 25درجه سانتی گراد - سختی آب 20 درجه - PH= 7
دشواری نگهداری: گروه 2

رفتار و نوع تولید مثل : زنده زا،یکی از فراگیرترین و زیباترین ماهیان اکواریومی بوده و تقریباً تمامی رنگهای موجود در رنگین کمان را میتوان در ماهیان گوپی مشاهده کرد. تکثیرکنندگان گوپی با اصلاح نژاد به انواع مختلف گوپی دست یافته اند. تکثیر آن در اکواریوم امکان پذیر است.

---

نام گروه ماهیان : poecilidae

نام خانواده : مولی
نام ماهیان : مولی(رنگهای مختلف)
طول حداکثر: 10 سانتی متر سطح شنا: تمام سطوح آب
مکانهای جاگیری :میان تخته سنگهاو گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 26درجه سانتی گراد - سختی آب 20 درجه - PH= 5/7
دشواری نگهداری: گروه 2

رفتار و نوع تولید مثل : زنده زا، ماهی زیبا، صلح جو و کم توقع بوده و اکواریوم های روشن با تراکم گیاهان آبزی را دوست دارند. ماهی نر کوچکتر و دارای آلت تناسلی است.

---

نام گروه ماهیان : poecilidae
نام خانواده: دم شمشیری
نام ماهیان : دم شمشیری (رنگهای مختلف)
طول حداکثر: 13 سانتی متر
سطح شنا: تمام سطوح آب
مکانهای جاگیری :میان تخته سنگهاو گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 25درجه سانتی گراد - سختی آب 14 درجه - PH= 7.3
دشواری نگهداری: گروه 2

رفتار و نوع تولید مثل : زنده زا،این ماهی زیبااز محبوبترین ماهیان اکواریومی است. زائده شمشیر مانند ماهی نر را از ماده ها جدا میکند. حرکات زیبا و مهربانی این ماهی باعث شده است، توجه اکثر آکواریوم دارها به آن جلب شود. این ماهی به سرد شدن آب حساس است.

---

نام گروه ماهیان : poecilidae
نام خانواده: پلاتی
نام ماهیان : پلاتی (رنگهای مختلف)
طول حداکثر: 6 سانتی متر سطح
شنا: میان آب
مکانهای جاگیری :میان تخته سنگهاو گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 22درجه سانتی گراد - سختی آب 20 درجه - PH= 7.5
دشواری نگهداری: گروه 1

رفتار و نوع تولید مثل : زنده زا،این ماهی زیبا نیاز خاصی ندارد و برای پرورش توأ م با تمام گروه های دیگر مناسب است. پلاتی قرمز یا مرجانی به علت اختلاف رنگ آن با رنگ سبز گیاهان از محبوبیت بیشتری برخوردار است.

---

نام گروه ماهیان : cichlidae
نام خانواده: اسکار
نام ماهیان : اسکار قرمز
طول حداکثر: 45 سانتی متر
سطح شنا: تمام سطح آب
مکانهای جاگیری :میان تخته سنگهاو گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با همنوعان خود و ماهیان نسبتاً بزرگ
تغذیه: غذای زنده و گوشتی منجمد و خشک شده
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 25درجه سانتی گراد - سختی آب 15-10 درجه - PH= 7.5
دشواری نگهداری: گروه 2

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار، اسکار ماهی بسیار کنجکاوی بوده و تا حدودی دست آموز است و غذا را از دست صاحبش دریافت کرده و همانند سگ ها میتوان آن ها را با دست نوازش داد. اسکارها جزو بزرگ ترین ماهی آکواریومی آب شیرین هستند .

---

نام گروه ماهیان : cichlidae
نام خانواده: انجل(فرشته ماهی)
نام ماهیان : انجل (رنگهای مختلف)
طول حداکثر: 15 سانتی متر
سطح شنا: میان آب
مکانهای جاگیری :میان تخته سنگهاو گیاهان و جلبکها
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک و زنده
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 26درجه سانتی گراد - سختی آب 8 درجه - PH= 7
دشواری نگهداری: گروه 2

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار، ماهیان بالغ آن از زیباترین ماهیان اکواریومی هستندماهی صلح جو ئی بوده و تقریباً نیاز خاصی ندارد در عین حال نسبت به آب آلوده دارای نیترات حساس است. تفاوت های ماهی نر و ماده بسیار کم است . مخرج ماهی ماده قبل و بعد از تخم ریزی متورم است.

---

نام گروه ماهیان : cichlidae
نام خانواده: دیسکاس
نام ماهیان : دیسکاس (رنگهای مختلف)
طول حداکثر: 15 سانتی متر
سطح شنا: تمام سطوح آب
مکانهای جاگیری : میان گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی تغذیه: غذای زنده
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 27درجه سانتی گراد - سختی آب 3 درجه - PH= 6.5
دشواری نگهداری: گروه 4

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار، این ماهیها آرام ، بسیار زیبا و خوش اندام هستند، تکثیر و نگهداری آنها نیازمند آکواریوم بزرگ، آب زلال سبک، استفاده از غذای زنده و صرف وقت کافی برای مراقبت ار آنها میباشد. خصوصیت منحصر به فرد آنها تغذیه بچه ماهیان در دو هفته اول زندگی از ترشحات روی پوست والدین میباشد.

---

نام گروه ماهیان : anabantidae
نام خانواده: گورامی
نام ماهیان : گورامی سه خال، گورامی مرواریدی، گورامی کوتوله، گورامی بوسنده، گورامی عسلی
طول حداکثر: 12 سانتی متر
سطح شنا: میان و سطح آب
مکانهای جاگیری : میان گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 25درجه سانتی گراد - سختی آب 8 درجه - PH= 7
دشواری نگهداری: گروه 1

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار، گونه های کم توقع و از نظر تغذیه و ویژگیهای آب نیاز خاصی ندارد. پرورش نگهداری آن آسان و تولیدمثل زیادی دارد. لانه های بزرگی از حبابهای هوا در محل های خالی گیاهان میسازد. معمولاً آکواریومهای با گیاهان متراکم، کف تیره و رنگ آمیزی ملایم را دوست دارند.

---

نام گروه ماهیان : anabantidae
نام خانواده: فایتر (جنگجو)
نام ماهیان : فایتر(رنگهای مختلف)
طول حداکثر: 6 سانتی متر
سطح شنا: سطح آب
مکانهای جاگیری : میان گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 26درجه سانتی گراد - سختی آب 8 درجه - PH =7
دشواری نگهداری: گروه 2

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار، به رنگهای سرخ، آبی و سبز و رنگهای زیبای دیگر یافت میشوند این ماهی در لانه ای از حباب های هوا تخم ریزی میکند، در یک آکواریوم که تعدادی ماهی ماده نگهداری میشود وجود یک ماهی نر کافی است. ماهیان ماده رنگهای کمتری داشته و باله های پرده دار آنها بلند نیست

---

نام گروه ماهیان : characidae
نام خانواده: تترا
نام ماهیان : تترا جواهر ، تترانئون، تترا چشم چراغی، بلک ویدو
طول حداکثر: 6 سانتی متر
سطح شنا: تمام سطوح آب
مکانهای جاگیری : میان تخته سنگهاو گیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی
تغذیه: غذای خشک
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 25درجه سانتی گراد - سختی آب 5-3 درجه - PH =7
دشواری نگهداری: گروه 2

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار، ماهیان فعال و دارای رنگ آمیزی زیبا که گونه های زیادی را شامل شده و نگهداری آنها در آکواریوم آسان است به صورت گروهی شنا میکنند. عمدتاً استقرار در بین گیاهان را دوست دارند.

---

نام گروه ماهیان : cobitidae
نام خانواده: لوچ
نام ماهیان : لوچ دلقک
طول حداکثر: 30 سانتی متر
سطح شنا: کف آب
مکانهای جاگیری : زیر تخته سنگهاوگیاهان آبزی
نور مناسب: روشن ، بدون تابش مستقیم آفتاب
همزیستی: سازگار با تمام ماهیان آکواریومی تغذیه: غذای زنده
خصوصیات فیزیکی وشیمیایی : دما 26درجه سانتی گراد - سختی آب 8 درجه - PH= 7
دشواری نگهداری: گروه 2

رفتار و نوع تولید مثل : تخم گذار، برای پرورش توأم در آکواریومهای گیاهدار مناسب است هنگامی که به صورت گروهی شنا میکنند زیبایی خاصی به آکواریوم میبخشند این ماهی در زیر سنگها و گیاهان به جاهای خاصی برای پنهان شدن نیازمند است. به علت عدم تکثیر در داخل کشور جزو گروههای وارداتی است.