قوقولی قوقوی خروس در وهله اول ابراز میل جنسی است که از غریزه تولید نسل نشئت می‌گیرد. آواز خوانی برای جلب همسر تقریبا در میان همه پرندگان وجود دارد. اما هنوز نمی‌دانم که خروس به چه محرکی سپیده صبح بیدار میشود و می‌خواند. شاید این عادت ناشی از ده‌ها هزار سال زندگی مشترک با انسان باشد. عادتی که البته زمانی بسیار مفید و حتی ضروری بود، امروز در زندگی شهرنشینی اما باعث و بانی جدایی انسان از خروس و پایان زندگی مشترک دراز مدت‌اشان شده‌است.
زیبایی خروس بی‌نظیر است و فقط منحصر به فرم و رنگ نیست. زیبایی او جلوه درونی هم دارد.
شب خروس من گرسنه و تشنه به خانه می‌امد. دستم را پر از دانه می‌کردم و او مثل قحطی‌زده‌ها می‌خورد. همینطور که می‌خورد به چشمهای صافش نگاه می‌کردم و سر در‌نمی‌اوردم که چرا این گرسنگی و تشنگی را بر خود هموار می‌کند. غروب‌ها، وقتی می‌دیدم به محض تاریک شدن هوا مرعک چطور مثل برق و باد، انگار که دنبالش کرده‌اند، خروس را ول می‌کرد و با چینه‌دان پر دوان دوان راهی خانه‌اشان میشد وحتی پشت‌سرش را هم نگاه نمی‌کرد، غصه‌ام میشد. خروس گرسنه و تشنه من که تمام روز را جنتلمن‌وار به خود باد می‌کرد و شق و رق و اتو کشیده مواظب مرغک بود، در این لحظات حیران می‌ماند.
لحظ‌اتی پس از ناپدید شدن مرغک هم می‌ماند و به مسیر فرارش نگاه می‌کرد و بعد با شانه‌های آویخته راهی خانه میشد. به خانه که می‌امد خودمانی‌تر میشد، دیگر آن حالت عصا قورت داده را نداشت و در نبود مرغک لزومی نمی‌دید که مرتب با عضلاتی به نهایت کشیده و اعصابی کشیده‌تر از آن راه برود و قیافه بگیرد. وقتی نوکش را با اشتها توی دانه‌های میان مشتم می‌کرد و تا سرحد خفگی منقارش را از دانه پر می‌کرد من به چشمهای صافش نگاه می‌کردم. نمی‌فهمیدم که مرغک بی‌رنگ و جلا چه جادویی بر او اعمال می‌کند تا هر روزش به زحمت و گرسنگی بگذرد.
به مادرم هم که گفتم با خنده‌ای عجیب که خالی از عشوه‌ای زنانه نبود گفت: "مرد همین جور باید باشد دیگه" که باز هم چیزی دستگیرم نشد که چرا؟ به خون مرغک تشنه بودم آن روزها:) هنوز مانده بود تا به سرّ این جادو پی ببرم...
مرغ اما تفاوتی آشکار با خروس دارد. مرغ‌هاعاقل هستند. عملگرا، عقل‌گرا و حسابگر هستند، خود را با اخلاقیات اشرافمنشانه در محضوریت قرار نمی‌دهند.
مرغ زیبایی پر آب و رنگ خروس را ندارد. مرغها وقتی واقعا زیبا هستند که جوجه دارند، انگار یکباره از این رو به آن رو می‌شوند. تلاشی که برای جمع‌وجور کردن جوجه‌های بازیگوش میکنند. و نگرانی دائمشان که مبادا کسی یا حیوانی چشمداشتی به جوجه‌هایش داشته باشد.
اما حتی این زیبایی هم با زیبایی خروسها متفاوت است. علاقه مرغ به طور مشخص معطوف به جوجه‌های خودش است. سیرکردن شکمشان و حفظ آنها از خطراتی واقعی. می‌توان گفت که در مجموع مرغها زمینی هستند، خاکی هستند. واقعگرا هستند.
اما خروس ها پایشان چندان بر زمین سفت نیست. ایده‌آلیست و سربه هوا هستند. و البته چون همه ایده‌الگراها مغرور و خودپسند و پر باد و جبروت هم هستند، ولی خروس بر خلاف خیلی از ایده‌الگراها برای ایده‌هایش هزینه هم می‌پردازد. گرسنگی کشیدن دائم و وفاداری به خویش و ارزشهای خویشتن تا پای مرگ، خروس را از موجودی مغرور و خودنما به تصویری که ما از چهره شهید داریم نزدیکتر می‌کند .
خروس‌هایی هستند که اگر پای شرافت به میان بیاید تا پای جان می‌ایستند و می جنگند. مرغها اما نمی‌جنگند. اگر هم بجنگند کار به خون و خونریزی نمی‌رسد و در همان یکی دو نوک اول یکی کوتاه می‌اید.
خروس ابر مرد بالدار
در دنیا جانوری نیست که به اندازه خروس به مرد شباهت داشته باشد
خروس ها موجوداتی حقه باز ، دروغباف ، لافزن ، عاشق پیشه
رجزخوان ومخالف تساوی حقوق زن هستند
پروفسور «شولتزر » می گوید :
در حدود 45 تا 50 درصد ویژگی های نیک و بد مرد در خروس هم وجود دارداو عینا مانند اغلب مردان شهوتران و عاشق پیشه است هرگاه به مرغی تعلق خاطر پیدا کند مرغدانی را به خاطر او قرق می کند او حسود و لافزن و رجز خوان و مبالغه گر است
دکتر( کالورن ) خروس شناس معروف در کتاب خروس یا مرد بالدار می نویسد :
هوس بازی خروس اول و آخر نداردو حد و مرز نمی شناسد
دکتر اریخ برومر می گوید خروس در هر شبانه روز 32 تا 41 بار دروغ می گویدو 65 درصد دروغ هایش مصلحتی هستند ( نظر این دکتر را شوخی تلقی نکنید زیرا او مدت چهل سال از عمرش را صرف مطالعه زندگی رفتاری مرغ و خروس ها کرده و حتی زبان این زن و شوهر را آموخته است )
خروس سروری و آقایی خود را هر بامداداز نو به مرغ ها می قبولاندبه مجرد خروج از مرغدانی یک خروس ضعیفتر از خود را به باد کتک می گیردو خروس مغلوب برای فرار از مهلکه تن به خفت عجیبی می دهدو با صدای بیم آلودی می گوید
« تو اشتباه کرده ای من مرغم نه خروس»
و اینجاست که خروس غالب راضی می شود.دکتر برومر می گوید خروس عینا مرد متعصب و ناموس پرست است.و نسبت به زن هایش سخت گیری می کند مثلا در محوطه ای که خروس های دیگر حضور داشته باشند به زن هایش اجازه نمیدهد از شعاع ده متری او دور شوندبارها دیده ام که همسر خیانتکارش را گرفته و با منقارش به شدت زخمی کرده است . مضاف بر این که در میان مرغ ها سرد و گرم مزاج و با وفا و بی وفا یافت می شودو مرغ خیانتکار برای ارتکاب خیانت از هر فرصتی سود می جوید .
در خروس حس سلطه جویی و جاه طلبی بسیار قوی است و حتی جوجه خروس هایی که سه هفته از عمرشان نمی گذرد به قصد جا باز کردن عرض اندام می کنند وبدون قصد و منظوری دعوا و کتک کاری را تمرین می کنند.جاه طلبی جوجه خروس ها از زمانی شروع می شود که پر در می آورند و از آن زمان المپیک جوجه خروس ها افتتاح می شودزیرا به هر سو که نظر بیفکنیم آن ها را سرگرم مبارزات گلادیاتوری و نمایشی خواهیم دید.
خروس ها قاعدتا زور آزمایی را از ضعیف ترین شروع و به قوی ترین ختم می کنند خروسی که از جانب دیگر خروس ها سمت رئیس کلی پیدا کند حق تجاوز به تمامی مرغ ها را دارداما خروس در مبارزاتش جانب انصاف را رعایت می کند هیچ گاه دیده نشده است که دو خروس برای تنبیه خروس سومی با هم تبانی کنندو دو تایی بر سر او بریزند به همین خاطر جنگ خروس همواره مردانه و تن به تن است.
جالب است که خروس کل سه روز بعد از تصدی مقام ریاست ضعیف ترین خروس مرغدانی را یک بار دیگر به باد کتک می گیردو با این اقدام به اهالی مرغدانی حالی می کند که بدانید قدرت من لایزال است
خروس مقام اجتماعی خود را بوسیله بانگ قوقولی قوقوبه دیگران تفهیم می کند دکتر برومر می گوید : خروس کل در عرض نیم ساعت بطور متوسط 28 دفعه و خروس متوسط المقام 8 دفعه بانگ بر می دارند و خروس دون پایه اصلا صدا در نمی آورد/
همانگونه که در جوامع بشری زن جاه طلب یافت می شود در میان مرغ ها هم چنین مواردی مشاهده می شود جاه طلبی آن ها از دوره جوجگی مشهود است و گاهی به قیام علیه جوجه خروس ها و درگیری باآن ها منجر می شود .
برومر می گوید پیروزی جوجه مرغ ها بر جوجه خروس ها را من به کرات دیده ام جوجه خروس خفتی را که از این طریق نصیبش شده هرگز فراموش نمی کند و هر زمان به مقام رئیس کلی برسد و زیاده بر بیست بانو در حرمسرا داشته باشد باز چه به ظاهر و چه در باطن از آن مرغ حساب می برد.
بورمر معتقد است نه تنها مرغ ها و خروس ها با یگدیگر سخن می گویند بلکه حتی زمانی که در تخم هستند با دنیای خارج حرف می زنند و تماس برقرار می کنند او می گوید دستگاه فرستنده کوچکی را زیر مرغی که روی شش عدد تخم مرغ خوابیده بود گذاشتم و دو روز پیش از اینکه جوجه ها سر از تخم در آورند صدای جیک جیک شنیدم اولین بار که صدا را شنیدم به سمت مرغدانی دویدم و با دستگاه به صدای صحبت مرغ با جوجه ها گوش دادم جوجه ای از داخل تخم مرغ با صدای گله مندانه ای گفت : مامان سردم است در این موقع تخمی از زیر مادر قل خوردو یک متر دورتر رفت و جوجه ای که در تخم بود گفت مامان من اینجا هستم و مرغ در پاسخ گفت ساکت باش من هم این جا هستم و چون جوجه مادر را بی اعتنا دید با صدای رساتری گفت اگر نیایی من خواهم مرد و در این موقع مرغ بلافاصله از جاپرید و او را به سرجای اولش برگرداند ...
زبان مرغی تقریبا بین المللی است ولی گویش های محلی هم در آن نفوذ دارند برومرمی گوید : من به تجربه در یافته ام مرغ و خروس های خانگی به علت همزیستی با انسان از ماکیان وحشی پرحرف تر هستند آن ها خطر را پیش بینی می کنند و به یکدیگر اطلاع می دهندو چون تقریبا بی دفاع هستند از سیستم هشدار دهنده ویژه ای استفاده می کنند بانگ در هم و بر هم و بلند و کوتاه به معنی خطر است ولی همین صداها به گونه ای تنظیم می شود که مستمع می فهمد خطر هوایی یا زمینی است که البته انواع و درجه بندی هایی دارد مثلا خطر نزدیک شدن انسان از سگ یا روباه کمتر است هر چه خطر بزرگتر باشد علامت آن مقطع تر و کوتاه تر است ، به مجردی که مرغی فقط بگوید« قد»مرغ و خروس ها به طرفة العینی متواری شده و مرغدانی ساکت می شود گفتگوی مرغ و خروس ها هم دسته جمعی و هم دو به دو است این محقق تا کنون سی نوع صوت در گویش مرغی تشخیص داده است.
Wallpaper
تصویری بزرگ از یک خروس محلی زیبا
Wallpaper
تصویری از یک خروس بزرگ دیگر
Wallpaper
تصویری دیگری از یک خروس بزرگ دیگر
جنگ خروس جنگی(لاری)
امروزه جنگ خروس به خاطر خشونت مستتر در آن در متروک شده است، اما زمانی این نمایش یکی از سرگرمی‌های اشراف و بزرگان نیز بوده‌است و در میان عموم نیز تقریبا همان نقشی را داشت که امروزه مسابقات فوتبال در جامعه ما بازی می‌کند.
سابقه جنگ خروس به شش‌هزار سال پیش برمی‌گردد. ایران نخستین مهد جنگ خروس بوده‌است. معروفترین نژاد خروس جنگی، خروس لاری هم ایرانی است. البته در کشورهای دیگر او را بیشتر به نام " اصیل" می‌شناسد تا لاری.
جنگ خروس ابتدا در کشورهای اطراف ایران گسترش یافت و از طریق کاروانها به آسیای صغیر تا یونان گسترش یافت. جنگ خروس و خروس لاری بعدها با حملات نادر به هندوستان و از آنجا به چین و ژاپن هم رسید. پس از استعمار هند هم از آنجا به انگلیس و اروپای شمالی راه یافت.
خروس لاری از نژادهای اصیل است، هر چند شاید گفتن واژه اصیل در رابطه با حیواناتی که ده‌هاهزار سال اهلی شده‌اند و دیگر به صورت وحشی در طبیعت وجود ندارند خیلی درست نباشد. اما نژادهایی از خروسهای جنگی هم هستند که توسط انسان و با ترکیب هدفمند نژادهای مختلف بوجود آمده‌اند. بخصوص ژاپنی‌ها که در اینگونه کارها سرآمد هستند نژادی به نام "کوشومو" پرورده‌اند که طرفداران بسیاردر جهان دارد.
اخلاقیات خروس جنگی لاری با خروسهای معمولی تفاوت دارد. او علاقه چندانی به حرمسرا ندارد و معمولا به یک مرغ کفایت می‌کند. آن شیفتگی و شوروشر عصبی خروسها در او وجود ندارد. روحیه‌اش بیشتر شبیه جانیان بالفطره است، خونسرد و کمی خنگ و کندذهن به نظر می‌آید. حرکاتش زمخت و ناشیانه است و گویی چندان با دنیای اطراف خود در ارتباط نیست. آن شکوه و جبروت خروسهای معمولی را هم ندارد. پرهایش کم و عاری از زیبایی و درخشش است و حتی گاه قسمتهایی از بدنش لخت است. قامتش کشیده و راست و بدنش عضلانی و سنگین است. کله‌اش، بخصوص چشمهای گودرفته و منقار خمیده‌اش شباهت زیادی به پرندگان شکاری مانند عقاب و شاهین دارد.
لاری به هنگام جنگیدن هم چندان دربند رجزخوانی‌های معمول خروسها نیست و علاقه‌ای به کارهای نمایشی ندارد، تلاش‌اش خیلی ساده بگویم تنها معطوف به یک چیز است، کندن تکه‌های گوشت از تاج و گلو و چشمهای حریف و فروکردن سیخک هایش در شکم طرف مقابل! جنگ‌ها، اگر توسط صاحبان خروس متوقف نشوند معمولا با مرگ یکی از طرفین به پایان می‌رسند.
خروس بازی (خروس لاری جنگی)
خروس بازی یکی از تفریحات و سرگرمی های نا پسند می باشد که اکثر خروس باز ها حتی کسب درامد از این راه می کنند . یعنی خروس جنگجوی خود که بیشتر با نام خروس لاری می شناسیم . با خروس لاری دیگری به میدان جنگ میفرستند. در این میدان جنگ صاحبان دو خروس شرط بندی می کنند . و خروسی که در نبرد از پا در بیاید بازنده محسوب می شود . عده ای هم که از نزدیک جنگ را تماشا میکنند بر روی یکی از دو خروس مبلغی شرط بندی می کنند... این بازی احمقانه که انسان برای تفریح یابه دست اوردن پول به راه می اندازد. یک قربانی خواهد داشت زیرا این خروس ها تا اخرین نفس به جنگیدن ادامه میدهند"به قصد کشت یکدگر را می زنند" و کمتر دیده شده که یکی از دو خروس کوتاه بیاید و پا به فرار بگذارد . با وجودی که قیمت این خروس ها زیاد میباشد که گاهی قیمت انها تا ۵۰۰ هزار تومان و۱ میلیون تومان هم میرسدخروس بازنده گاهی به دست صاحب خود کشته خواهد شد . زیرا می بایست شکست ناپذیر باشد. !! بعضی از خروس بازها اعتقاد دارند اگر خروسشان یک بار شکست را تجربه کند دیگر به درد نمی خورد.
در کشور هایی نظیر افغانستان ، تاجیکستان ، تایلند ، ایران ،ترکمنستان . خروس بازی یک تفریح سنتی می باشد.
خروس لاری خوب باید قدی بلند و کشیده و سری بدون تاج (مانند عقاب) و پاهایی بزرگ با ناخون هایی تیز داشته باشد .
خروس های لاری مانند دیگر خروس ها زیاد اهل راه رفتن و پرسه زدن نیستند و با ابهت و عظمت مثل یک اژدها ایستاده و به اطراف نگاه می کنند.