سوالات

با سلام وبلاگ عالیی دارید
ازوبلاگ ما دیدن فرمایید  کبوتر حمیدیه
 در ضمن وبلاگ شما لینک شد
http://kakolhamidie.blogsky.com/ 

شما هم لینک شدید......ممنون از بازدیدتون 

 سمانه : 

آقای دکتر من یک بلبل خرما دارم مدتی است روی پاهای آن باد کرده و به حالت کهیر درآمده است می خواستم ببینم داروی مناسبی برای ان وجود دارد در ضمن پرنده درد زیادی دارد 

سلام...من دکتر نیستم من بیشتر در تربیت حیوانات به صورت تجربی .. اطلاعات دارم و بیماری های عمومی حیوانات شرمنده نمی دونم اما براتون سوال می کنم و خبرشو بهتون می دم.

سوالات خودرا بپرسید

دوستان عزیز سوالات خود رادرمورد حیوانات در بخش نظرات بپرسید...اگه بلد بودم که جواب گوی شما هستم و اگر نه که از چند تا دامپزشک می پرسم

کبوتر

تاریخ پیدایش کبوتر بر روی زمین

کبوتر در اواخر دوران سنوزوئیک پا به عرصه وجود گذارد . طبق شواهد موجود در آن زمان فقط به یک شکل و یک رنگ یافت میشد(کبوتر چای). سپس در اثر مهاجرت به نقاط مختلف و تحت تاثیر تغییرات و شرایط محیطی در نقاط مختلف زمین جهت سازگاری هر چه بیشتر با محیط اطراف خود ، جهشها و تغییراتی در ساختار ژنتیکی این پرنده پدید آمد مانند تغییر رنگهای مختلف کبوتر که در محیطهای مختلف بنا بر شرایط آن منطقه (گرما یا سرمای هوا یا ازدیاد شکارچی) پدید آمد. مثلا رنگ روشن(سفید)این حیوان در مناطقی که شکارچی کمتر وآب و هوای محیط مناسبتر و گرمتر بوده پدید آمده است و رنگ تیره این حیوان بدلیل زندگی پرنده در محیطهایی که از نظر آب و هوایی سرد و یا شکارچی در آن منطقه فراوان است شکل گرفته است. پرنده با رنگ تیره می تواند از دید صیادان مخفی مانده و خود را بهتر استتار نماید که تمام این تغییرات در مدت زمان مدیدی توسط ژنهای کنترل کننده صفات این حیوان پدیدآمده است.

کبوتر چگونه نام گذاری شد ؟

کبوتر پرنده ای است از خانواده Columbiforms که به دو صورت وحشی واهلی یافت می شود ورنگ ها ونژادهای مختلفی دارد که معروف ترین آن ها کبوتر خانگی وکبوتر صحرایی است . نام علمی کبوتر خانگی Clumba domestica است که در زبان انگلیسیDove وPigeon ودر زبان فرانسه Pigeon و Colombe نامیده می شود . نام علمی کبوتر صحرایی ، Columba Livia است که نام انگلیسی آن Wild Pigeon ونام فرانسه أن Biset یا Pigeon Sauvage می باشد . به این پرنده در زبان عربی ، حمام و در ترکی ، گورچین گویند . واژه کبوتر یک واژه اصیل فارسی است که از دو واژه کبود ( آبی ) وتر تشکیل شده است . در زبان سانسکریت به آن Kap^ota ودر زبان پهلوی به آن Kapotar می گفته اند . در فارسی محاوره ای متداول ، به کبوتر ، کفتر می گویند که مبدل کبوتر است ونام های محلی آن در کردستان و کرمانشاه کوتر ، کموتر و در بعضی نقاط جنوب کپتر و کبتر است . در فرهنگ لغتنامه دهخدا ، نام های زیر به این پرنده نسبت داده شده است : کفتر ، کبتر ، حمام ، حمامه ، نامه بر، کوتر ، عفد ، فاخته ، سعدانه ، صلصله وبالاخره ورقاء .

رده بندی کبوتران

کبوتر در رده بندی علمی جایگاه زیر را دارد : Charadi Formes راسته Order Columbida زیر راسته Sub - Order Columba جنس Genus Livia Domaestica گونه Species قابل ذکر است که جمع آوری اطلاعات در مورد گونه های کبوتر ، با توجه به فراوانی آن ها واختلاف صفات ، رنگ ها وشکل آنان ، کار چندان آسانی نیست چرا که آمیزش گونه های مختلف با هم ، بسیار رواج دارد واین آمیزش ها باعث پدید آمدن گونه های جدیدتر شده است برخی معتقدند که انواع کبوترها ، از هزارگونه نیز بیشتر است .

بررسی تاریخ اهلی شدن کبوتر

تاریخ دقیق پیدایش کبوتر وزمان اهلی شدن واستفاده از آن در جنگ و صلح به درستی معلوم نیست ، ولی آن چه مسلم است این است که از سه هزار سال قبل از میلاد مسیح ، کبوتر در مصر وجود داشته و فراعنه مصر ، به عنوان پیک از آن استفاده می کردند وحتی آن را پرنده ای مقدس می دانستند . یونانی ها هم چندین هزار سال قبل از میلاد از کبوتر به عنوان قاصد استفاده می کردند ونام قهرمان های ورزش های المپیک را به پای آن ها می بستند وبه وطن شان می فرستادند . پس از مصر ، ایران ، چین ، یونان و روم از قدیمی ترین مراکز پرورش وتربیت کبوتر در اعصار گذشته بوده اند . تاریخ نشان می دهد که کورش کبیر ، برای ارسال اخبار محرمانه به نقاط مختلف کشور پهناور خود ، کبوترانی در اختیار داشته و جولیوس سزار ، امپراتور روم ، اولین کسی بوده که برای فتح گال ( فرانسه امروزی) از کبوتران نامه بر استفاده کرده است . دریانوردان فنیقی وقبرسی ، در هنگام سفر کبوترها را با خود می بردند و پس از رسیدن به مقصد ، آن ها را با نامه هایی به محل سکونت خود می فرستادند ، تا خانواده هایشان را از وضعیت وتاریخ بازگشت خود مطلع سازند . در کشورهای یاد شده ، پرورش متراکم کبوتر متداول بوده ، بشر با ساختن برج هایی ، که امروزه کبوترخانه نامیده می شود و حفره های زیادی دارد ، کود این پرنده را جمع آوری می کرده است ، این رسم هنوز در کشور ما متداول است .

امراض کبوتران

۱-نیوکاسل:این مرض توسط ویروس ایجاد گردیده و سلولهای این حیوان توسط ویروس مورد حمله قرار میگیرندوعلائم آن خستگی وتشنگی و ضعیف شدن سریع-گاهی محو شدن چشم وگاهی هم این بیماری از نوع عصبی می باشدو ویروس در اینحالت به سلولهای عصبی حیوان حمله کرده وباعت فلج شدن اعصاب آن میشود.که علائم این نوع چرخش گردن و یا فلج شدن یک یا دو بال و پا می باشد.اغلب این بیماری پرنده ای را که بدن وی ایمنی لازم را ندارد بسرعت خواهد کشت.درمان خاصی برای این بیماری وجود نداشته وقبل از ابتلای حیوان به بیماری باید آنرا واکسینه کرد.اما در برخی موارد مخلوط ماست وسیر باعت فعالیت دستگاه ایمنی بدن پرنده شده است.اما این یک درمان قطعی نمی باشد.

۲-آنفولانزا و آبله:علائمی از جمله بوجودآمدن دانه های بزرگ بر روی بدن پرنده و صدای نابهنجار مجاری تنفسی پرنده و ترشحات چشم وبینی آن میباشد.این بیماریها نیز مانندموارد فوق درمان قطعی نداشته وحیوان باید قبلا واکسینه گردد.

امراض باکتریایی:معمولا این نوع بیماریها در اثر زیستن پرنده در محیطهای غیر بهداشتی یا غذای آلوده اتفاق میافتد درمان این نوع بیماریها توسط انواع مختلفی از آنتی بیوتیکهامانند تتراسایکلین وتایلوزین صورت میگیرد.

واکسیناسیون

این پرنده در معرض ابتلا به بیماریهای گوناگونی قرار داردو مهمترین این امراض نیوکاسل-آنفولانزاوآبله میباشد.که در صورت استعمال واکسنهایی که برای مرغداریها استفاده می شود بدلیل ایمنی کم آنها باید هر ۴ ماه یکبار واکسینه شوندواز ورود کبوتر غریبه به درون آنها جدا خودداری شود.واکسیناسیون بر اساس دزی که در روی جعبه واکسن ذکر گردیده انجام گیرد.

نژادهای کبوتران

کبوتران را میتوان در سه قسم تقسیم بندی کرد:

کبوتران وحشی (چاهی - صحرائی) / کبوتران خانگی / کبوتران نامه بر

کبوتران وحشی دسته‌ای از کبوترانند که به صورت گروهی در شهرها و حومه شهر دیده میشوند وبعد از بلوغ(حدود۸ ال ۱۲ماه پس از تولد بستگی به نژاد) با انتخاب جفت به زاد و ولد حیرت انگیزی دست میزنند که در نوع خود جالب است. عموما کبوتران وحشی خاکستری و گاه سیاه خاکستری هستند که با امیخته شدن با نسل کبوتران خانگی که وحشی شده‌اند و که اینگونه کبوتران را با تلفیقی از رنگ‌های کبوتران وحشی وخانگی میتوان شناخت.مانند همه گونه‌ها ۲ تخم گزاشته و بعد از ۱۴الی ۱۹ روز (بستگی به شرایت محیط)جوجه‌ها به دنیا امده وتا دو روز از نوعی شیر مخصوص (حیوان محتویات معده را که کاملا آسیاب شده و با آب مخلوط کرده و به نوعی شیره تبدیل کرده‌است)ژرورش می‌دهد.نوع نر حیوان معمولا بزرگ تر (از لحاظ جسه و حجم جمجمه)از نوع ماده قابل شناسایی است.نوع ماده با جسه‌ای کوچکتار و نکی دراز تر از نوع نر قابل شناسایی است.

کبوتران خانگی از قدیم الایام از پرندگان خانگی بودهو دارندگان این حیوان را کبوتر باز نامیده‌اند.کبوتران خانگی به علت تغذیه مناسب و شرایت استراحت گاه بهتر از لحاظ جسه از همنوعان وحشی بزرگترند.کبوتران خانگی را معمولا آموزش میدهند تا خانه صاحبش را مرگز قطب نمای درونی خود قرار داه وجلد شود.از این غریزه ذاتی برای آموزش دادن آنها استفاده میشود و مسابقاتی نیز برای محک زدن این قدرت بر گزار میشود که معمولا کبوتران بازنده به صاحب کبوتران برنده میرسند. برای جلد کردن کبوتر معمولا پرهای کبوتر را (به غیر از شه پر) بریده (قیچی کرده)و مدتی بستگی به نژاد حیوان نگهداری میکنند تا قطب نمای درونی حیوان تغییر مرکزییت داده وخانه جدید را مرکز قطب نما لحاظ کند.کبوتر بازان خاطرات فراوانی از کبوترانی دارند که بعد از سالها به خانه قبلی خود باز گشته و هیچ گاه این قطب نما تغییر نکرده‌است.و اساسا نژاد کبوتران اصیل را در ظاهر و جمجمه و میزان وفا داری (جلد بودن)به اولین خانه میدانند.

کبوتر نامه بر دو نوع هستند از لحاظ جسه که گونه اول جسه‌ای بسیار بزرگ تر از کبوتران چاهی و خانگی دارد که پاهای بزرگ و قرمز شفاف از ویژگی‌های خاص این نوع است که رفته رفته در خطر انقراز قرار گرفته‌است.گونه دوم کاملا شبیه به کوتران وحشی است که فقط توانایی دوقبی بودن را دارد.یعنی حیوان بر اثر آموزش توانایی را دارد که دو نقطه جغرافیایی را مرکز قطب نمای خود قرار داده و از یاد نبرد. کبوترها لانه خودرا بر درخت ویا روی زمین ویا در عمارات می‌سازند. ندرتاً اتفاق می‌افتد که کبوترها درون تنه درختان، یا توی سوراخهای زمین آشیانه بسازند. طرز لانه ساختن آنها بسیار ساده‌است. کبورترهای ماده حد اکثر ۲ وحد اقل یک تخم می‌گذارند، رنگ تخم بیشتر کبورترها سفید است.

از تعداد نژادهای بیشمار کبوتران با رنگهای متنوع و فرمهای به عنوان گوشتی مورد استفاده قرار می گیرند از مشخصات کبوتران گوشتی می توان وزن زیاد (حداقل 800 – 600) گرم سینه عمیق و فراخ ، قدرت باروری وبنیه خوب را نام برد مختلف فقط تعداد کمی. در حالیکه در اروپا و آسیا انتخاب بیشتر بر اساس رنگ و فرم صورت می گیرد در آمریکا کبوترها در جهت تولید گوشت پرورش داده می شوند . کشورهای اروپایی انواع کبوترهای گوشتی را از آمریکا واردکرده و بر روی آنها کار کرده اند . از آنها می توان کبوترهای شاهی سفید ، شاهی شناساو کارینه – مون داین ،‌ کبوتر نامه رسان، کبوترهای شناسای تکزاس را نام برد . کبوتر شاهی سفید در آمریکا از سفید رومی ، سفید مالتز (Maltese) و سفید داکس (Duches )به وجود آمده است . این کبوتر در دو تیپ مختلف ظاهر می شود . تیپ مصرفی شاهی سفید که از باروری مناسبی برخوردار می باشد ، با وزنی در حدود 850 – 750 گرم از تیپ کاملا گوشتی آن سبک وزنتر است.کبوترهای جوان آماده به ذبح; آنها به وزن 550 گرم می رسند از هر جفت می توان تعداد 16 قطعه در سال تولید نسل داشت آنها سینه ای عمیق و پر گوشت دارند . کبوتر شاهی نقره ای نیز در تلاقی جابجائی داکسی با موند این بوجود آمده و جثه ای بزرگتر و حالتی بزرگتر و آرامتر از شاهی سفید دارد . کبوتر شاهی شناسا نیز در سال 1940 در آمریکا پرورش داده شدند از محسنات این نژاد تشخیص دوجنس نرو ماده آن از یکدیگر می باشد که به علت وجود تفاوت رنگ پرها در دو جنس امکان پذیر می گردد .کبوترهای کارنیه (Carneau) از کبوتر جنوب بلژیک وشمال فرانسه به وجود آمده و در اوائل قرن بیستم در آمریکا بر روی آنها کار شده است این کبوتران به وزنی در حدود 750 – 600 گرم می رسند . در کبوترهای جوان آماده ذبح آنها وزن در حدود 500 گرم فرم سینه طویلتر بدون دم و بال و پهن تر بودن سر ، این نژاد را از شاهی سفید متمایز می کند .کبوترهای موند این Mondain یکی از قدیمی ترین کبوترهای فرانسه به شمار آمده و وزنی در حدود 900 – 750 گرم پیدا می کنند . کبوتر جوان آماده ذبح آن در حدود 600 گرم وزن دارد این نژاد در رنگهای مختلف ظاهر می شود .کبوترهای نامه بر که بیشتر در اروپا و خاورمیانه گسترش دارد با وزنی بین 480 – 420 گرم بسیار مقاوم بر تولید بوده و ‌ندرتا تخم های خود را می شکنند آنها از جوجه های خود با کمال دقت مواظبت می کنند . کبوتران نامه بر قادرند مسافتهای طولانی بین 120 – 100 کیلومتر را طی کنند زمان بازگشت آنها را می توان در رابطه با سرعت پروازشان دقیقا پیش بینی نمود جهت یابی ، این کبوتران هنوز جزو مسائل پیچیده به شمار می رود .

جایگاه و محل نگه داری کبوتر

جایگاه نگهداری کبوترها بسیار متفاوت می‌باشد و برحسب محل نگهداری آن‌ها در منازل، پشت بام‌ها و یا برج‌های مخصوص در مزارع متغییر است، ولی به هرحال این جایگاه به صورت یکی از اشکال زیر می‌باشد:
۱. در صورت نگهداری کبوتر در خانه، معمولاً جایگاه آن‌ها را از قفس‌های چوبی، فلزی، جعبه‌های حلبی، سنگ‌های ساختمانی و یا چیزی نظیر آن می‌سازند. این جایگاه‌ها معمولاً کوچک بوده و برای یک تا دو جفت پرنده ساخته می‌شود.
۲. کبوترهایی که بر روی پشت بام‌ها و یا در مزرعه نگهداری می‌شوند. در قفس‌های بزرگی که از چوب یا فلز و یا حلبی ساخته شده، جای داده می‌شوند. این قفس‌های بزرگ معمولاً دارای یک یا چند در کوچک یا بزرگ است که به کبوترها اجازه ورود و خروج می‌دهد و گاهی اوقات آشیانه‌های کوچکی به اندازه ۴۰×۵۰×۴۰ سانتی‌متر برای هر دو جفت کبوتر در داخل آن تعبیه می‌شود. اندازه قفس‌های بزرگ معمولاً ۳×۲×۲ متر است که گنجایش ۵۰ جفت کبوتر را دارد.

غذا و مکان زندگی کبوتر

منابع غذایی مورد نیاز این پرنده معمولا از دانه های گیاهی تامین می گردد.دانه هایی مانند:گندم، جو، سویا، ذرت و... ویتامینهای مورد نیاز کبوتر نیز عبارتند از: A-B-D-E-K است. همچنین برای هضم غذا به نرمه ریگ یا خاک(املاح معدنی)نیاز دارد. مکان زندگی معمولا برای کبوتران تزئینی و گوشتی باید محدوده ای باشد که آفتاب درآنجا تابیده و کبوتر غریبه به درون آنان وارد نشود. زیرا آنان قدرت زیادی برای پرواز ندارند و مکانی که نسبتا آفتاب به آن می تابد و کبوتران در آنجا بتوانند آفتاب بگیرند برای آنها کافی است.ولی کبوتران مسابقه علاوه بر شرایط فوق باید محلی برای رفت وآمدبه خارج از لانه داشته باشند و چیزی را که در این نوع کبوتر ها باید به خاطر داشته باشیم به دلیل رفت وآمد این پرنده به خارج از لانه و تماس آن به پرندگان آلوده حتما باید این کبوتران را به موقع واکسیناسیون نمود وحتی الامکان لانه آنرا هر ۲ ماه یکمرتبه با مواد ضد عفونی کننده مانند وایتکس(بصورت۱۰٪)ضد عفونی کرد

منبع:cocksmachine.com

جوجه کشی کبوتر

جوجه کشی کبوتر بر عکس سایر طیور کبوتران زندگی کاملاً منوگام‌ داشته و در سن 7 – 5 ماهگی به سن بلوغ می رسند هر قدر وزن آنها سنگین تر باشد به همان نسبت دیرتر بالغ می شوند بعد از اینکه کبوتر ماده ای نری را به عنوان جفت برگزیند و اعلام آمادگی جنسی و همزیستی نمود اووسیت ها در تخمدان شروع به رشد کرده و پس از تقریبا4- 5روز اولاسیون انجام گرفته و مدت کوتاهی بعد از ان هم جفت گیری و انتقال اسپرم صورت می گیرد . تقریبا 40-44 ساعت پس از زمان جفتگیری چند ساعت بعدازظهر اولین تخم را می گذارد و , برعکس سایر طیور گذاشتن فقط دو تخم از لحاظ ژنتیکی تثبیت شده است و هیچگاه افزایش و کاهش ندارد .تخم کبوترها حدود 20 گرم وزن و 4 سانتی متر طول و 5/2 سانتی متر پهنا و رنگ سفید دارند . نسبت زرده به وزن تخم با 19 درصد بین سایر طیور در کمترین حد است ولی پوسته آهکی با 10% درصدی اختلافی با دیگر طیور ندارند . لانه سازی با همکاری هر دو جنس 3-2 روز قبل از گذاشتن تخم آغاز گشته و حتی پس ازآن نیز ادامه می یابد .پس از 17 – 18 روز جوجه ها از تخم خارج شده و به ندرت هر دو جوجه با هم متولد می گردند . فاصله زمان تولد دو جوجه اغلب 24 – 12 ساعت است.کبوتردر بین طیور تنها پرنده ای است که جوجه آشیانه نشین دارد سایر ماکیان در موقع تولد کاملاً لخت هستند و حدوداً پس از یک هفته پرهایشان جوانه می زند . جوجه ها در حدود 6 هفتگی توسط مادران تغذیه شوند. در 5-4 روز اول تولد غذای جوجه ها را شیرابه چینه دان تشکیل می دهد. این شیرا به بسیار مغذی بوده و توسط سلولهای چین خورده چینه دان ترشح می شود. چینه دان در تعدادی از گونه های پرندگان خصوصاً در خانواده کبوترها مولد شیر مخصوص چینه دان است و تکثیر سلولهای مخاطی و کنده شدن و تولید شیر توسط آنها به وسیله هورمون پرولاکتین، صورت گرفته و کنترل می شود این پرندگان شیر ایجاد شده در چینه دان را به دهان بازگردانده و جوجه ها را به وسیله آن غذا می دهند. ساختمان میکروسکوپیک چینه دان مشابه به ساختمان مری است . ترشح شیرابه تا 8 روز پس از تولد جوجه ها نیز می تواند ادامه یابد. معمولا از روز پنجم به بعد تغذیه جوجه ها با غذایی که خود پدر و مادر می خورند آغاز می گردد جیره اکثر پرندگان زینتی, به صورت دانه های کامل و نه به صورت خوراک کامل پلیت شده می باشد . تغذیه پرندگان طبق راهنمایی های ارائه شد بسیار منطقی می باشد . اما به نظر نمی رسد که تغذیه صرفا عامل عمده ای جهت انتخاب غذا توسط صاحب پرنده باشد .استفاده از خوراکهای کامل پلت, شده با مقاومت صاحبان پرنده روبرو شده و در ضمن همه گونه های پرندگام نیز چنین خوراک هایی را براحتی نمی پذیرند . اما با استفاده از پلت های اکسترود شده (اکسترودینگ) (Extruded) و افزودنیها که پرنده را با استفاده از خوراک کامل تشویق کند مشخص نشده است .دوره نگهداری کبوتران پرورشی به طور متوسط 5 سال بوده و معمولا در سالهای دوم و سوم بیشترین تولید را داشته که از سال پنجم در حد چشمگیری کاهش می یابد. از یک جفت کبوتر, حداقل 12 قطعه کبوتر جوان در سال به وجود آید. تولید 15-12 قطعه جوجه, را مناسب و بین 20-16 قطعه را جزو بسیار خوب به شمار می آورند. موفقیت در این امر بستگی به تعداد تخم گذاشته شده جوجه های متولد شده و سرزندگی و سلامت جوجه ها دارد و بسته به شرایط اقلیمی متفاوت است. اکثر گونه های غیر اهلی که در مناطق معتدل سرد سیر زندگی می کنند. دارای سیکل تولید مثل سالیانه هستند. در حالی که گونه هایی که با آب و هوای گرمسیری و صحرائی عادت پیدا کرده اند ممکن است دارای سیکل های تولید مثل ,کمتر از یک سال با فواصل شش ماه باشند . و یا زمانی که شرایط مطلوبی فراهم است جفت گیری انجام می دهند که اصولا به این نژاد فرصت طلب می گویند . معمولا کبوترها در هر فاز فعال تخمگذاری دو عدد تخم می گذارند و در هر سال دارای هشت فاز فعال تخمگذاری می باشند . فاصله بین فازهای فعال تخمگذاری در پاییز و زمستان تقریبا 45 روز و در بهار و اوایل تابستان 30-32 می باشد . در کبوتر سیکل تخمک گذاری رها سازی تخمک و میزان تخمگذاری موفق در بین کبوترها 40 تا 44 ساعت گزارش شده است . تولک رفتن تولک رفتن از نظر ظاهری همراه با پرریزی و جایگزینی پرها و آغاز سیرقهقرای ارگان های تولید مثلی و قطع تخمگذاری می باشد. در گونه های غیر اهلی پرریزی قبل از جفت گیری ممکن است قبل از آغاز فصل جفت گیری اتفاق افتد در حالی که پرریزی پس از جفت گیری بین پایان فصل تولید مثل و آغاز پائیز یا مهاجرت پائیزه اتفاق می افتد تاکنون مکانیزم فیزیولوژی که باعث پرریزی می شوند شناخته نشده اند. به هر حال در این پدیده غده هیپوفیز ،تیروئید، تخمدان و فوق کلیه به عنوان واسطه عمل می کنند . رفتار کرچی و لانه گزینی رفتار کرچی عبارت است از: خاتمه تولید تخم، خوابیدن بر روی تخمها و مراقبت از جوجه های جوان می باشد . درصد باروری 96 – 85 درصد و میزان جوجه درآوری 85 –80 درصد است رفتار خوابیدن روی تخم در کبوتر موجب تحریک رشد و توسعه کیسه چینه دان می گردد به نظر می رسد که رشد و تزایداین غده تحت کنترل مستقیم پرولاکتین باشد تصور می شود که در قمری تولید استروژن، آندروژن که با ترشح FSH تحریک می شود موجب رفتار لانه سازی در جنس ماده می گردد در مقابل آغاز فعالیت لانه سازی در جنس نر بستگی به شرایط هورمونی و رفتار جنسی ماده دارد. در پرندگان رفتار لانه سازی به طور وسیعی در تخمک گذاری مرتبط می باشد 100% از تخمک گذاری 24 ساعت پس از رفتار لانه سازی و 99% لانه سازی قبل از تخمک گذاری انجام می شود با این حال تنها 95 – 60% از تخمک گذاری پس از یک سیکل تخمگذاری انجام می شود . تخمهای شکسته ناشی از مبارزات بر سر لانه نیز در حدود 6 درصد برآورد می گردد . تلفات در بین جوجه ها تقریبا 9% و گاهی بیشتر می باشد . برای افزایش راندمان تخمگذاری تعدادی از کبوتران را فقط مخصوص گذاشتن تخم انتخاب می کنند . بدین ترتیب که پس از گذشت 10 روز از تاریخ تخمگذاری تخمها را از زیر کبوتران برداشته ودر نتیجه پرنده در عرض 2-1 هفته مجددا تخم خواهد گذاشت با این روش می توان تا 60 درصدبه راندمان تخمگذاری افزود . در ایتالیا به مجرد تخمهای گذاشته شده جمع آوری می گردد, درچنین متدی تخمها را به طور متوسط از 15 عدد در سال به 47 عدد فزونی می بخشد .تخمهای برداشته شده را یا به کمک ماشین جوجه کشی به جوجه تبدیل کرده و تحویل کبوترهای مادر که در همان روز جوجه هایشان متولد شده می دهند و یا هر تخم را به عنوان تخم سوم زیر کبوترهای دیگر می گذارند هم سن بودن این سه تخم کاملا ضروری است .کبوترها قادرند تا سه نوزاد را نگهداری کنند ولی اکثرا از عهده تغذیه و رسیدگی 4 جوجه عاجزند و فشار کاری زیادی را باید تحمل کنند . در جوجه کشی مصنوعی کبوترهانسبت به مرغها به درجه حرارت کمتر 7/36 – 1/36 درجه سانتی گراد و رطوبت بیشتری نیاز است . رکوردهای نمودارهای فوق واقعی هستند و از یک گیرنده حساسی که در جلوی سینی حاوی تخمهای کبوتر قرار داده شده بود به دست آمده اند هر سی دقیقه سینی به اندازه 90درجه به سمت جلو و عقب چرخانده می شود به طوری که در دوره نیم ساعته بعدی گیرنده حساسی قبل از اینکه بر روی تخمها قرار بگیرند در معرض جریان هوا قرار می گیرند و سپس بر روی آنها قرار می گیرند. پس از عبور از روی تخم مرغهای تازه درجه حرارت هوا زیاد نمی شود ولی در تخمهای نزدیک جوجه کشی دما 75/1فارینهات افزایش پیدا می کند . تفاوتهای گوناگونی در درجه حرارت مطلوب وجود دارد که شامل حرارت داخل بدن پرنده بالغ ، اندازه تخمها و تناسب آنها با بدن پرنده ، خلل و فرج پوسته و طول دوره جوجه کشی می باشد .هنوز جزئیات زیادی در رابطه با ایجاد شرایط مناسب جوجه کشی برای پرندگان دیگر وجود دارد که باید مورد مطالعه قرار گیرد . تحقیقات پایه ای بسیاری بر روی شرایط مطلوب مورد نیاز برای جوجه کشی کبوتر انجام گرفته است همچنان که در نمودار مشاهده می شود تخم کبوترها را می توان در دمای بین 97 –2/97 درجه فارنهایت (1/36 – 7/36)سانتی گراد در صورت تعدیل رطوبت و جریان هوا به طور مطلوب جوجه کشی کرد حداکثر جوجه کشی با امکان 100%تنها در دمای F 2/97 F 97 حاصل می شود .

منبع:cocksmachine.com

آموزش نگهداری قناری

پرورش قناری تغذیه: اصلی ترین دانه مصرفی که می‌ایست همیشه در اختیار قناری قرار گیرد تخم کتان است. تخم کتان دانه‌ا‌ی مقوی و پرانرژی است ولی این دانه به تنهایی نمی‌تواند تمامی نیازهای یک موجود زنده را برآورده سازد بنابراین برای بر طرف شدن این نیازها می‌بایست دانه‌ها و سبزیجات و مکمل‌های ویتامینی و پروتینی گوناگونی را تهیه و در اختیار پرنده قرار دهید . دانه هایی نظیر ارزن - شلغم - کلم - کاهو خرفه - ترب و شاهدانه. سبزیجات و میوه هایی نظیر برگ کاهو- ترب - اسفناج - کرفس - گشنیز - کلم - کدو - سیب - هویج - هلو و لیمو شیرین از منابع مهم کربوهیدراتها، چربیها، پروتینها و ویتامینها به حساب می آیند. بخش دیگری از غذای قناری که بصورت دستی تهیه می شود مخلوطی است از تخم مرغ و آرد سوخاری بعلاوه شیر خشک، پودر جوانه گندم و سبوس گندم که دان نرم نامیده می شود. ممکن است ارزش غذایی دانه ها به مرور زمان و برحسب شرایط نگهداری تغییر کرده و کاهش یابد بنابر این چهارمین بخش مواد غذایی افزودنی‌هایی مانند مکملهای پروتینی و ویتامین ها می‌باشند که برای جلوگیری از کمبود احتمالی آنها در خوراک پرنده مورد استفاده قرار می گیرند. انواع دانه های مورد استفاده برای قناری دقت در تنظیم یک رژیم غذایی متعادل و استفاده از دانه های مخلوط و رعایت اعتدال در خوراندن آن، موجب می‌شود تا ضمن استفاده پرنده از خواص مفید دانه ها، به عوارض ناشی از مصرف زیاد آنها نیز مبتلا نگردد. بهتر است برای این منظور از ظروف انگشتی مخصوصی که در فروشگاهها نیز وجود دارد استفاده کرده و در هر نوبت یک قاشق چایخوری از دانه مورد نظر به قناری داده شود. 1.دانه‌ها با طبیعت گرم : تخم کتان که به دانه قناری مشهور است طبیعتی گرم دارد و حاوی انواع ویتامین و ترکیبات کربو هیدرات و املاح معدنی می‌باشد. تخم شلغم طبیعتی گرم داشته و سرشار از ویتامین C و املاح معدنی و ضد چاقی بوده و برطرف کننده سرماخوردگی و آسم می‌باشد. تخم منداب طبیعتی گرم دارد و سرشار از املاح معدنی بوده و مانع از پیچیدن تخم در شکم قناری می‌شود. تخم گشنیز طبیعتی گرم داشته و اشتها آور و ضد انگل است. تخم شاهدانه طبیعتی گرم دارد. پرچرب و محرک است و بهتر است در جیره غذایی قناری کمتر وارد شود. تمامی این دانه‌ها برای قناریها قابل استفاده می‌باشند اما اگر توازنی بین مخلوط این دانه‌ها وجود نداشته باشد میتواند موجب بیماری پرنده گردد. ۲.دانه‌ها باطبیعت سرد: تخم ارزن طبیعتی سرد و خشک دارد و دانه‌ایی است قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی از ویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون. تخم کاهو که طبیعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی غنی، تامین کننده آهن، اشتها آور، ضد یبوست و بر طرف کننده برونشیت است. تخم خرفه طبیعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی بوده و خاصیت تمیز کنندگی دستگاه گوارش و ضدانگل روده را دارد.تخم کلم قمری طبیعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی مفید بوده و یک پاک کننده موثر است تخم اسفرزه نیز دارای طبیعتی سرد بوده و حاوی املاح معدنی و ویتامین های مختلف می‌باشد. ۳. دانه‌ها باطبیعت معتدل: تخم چغندر یک دانه معتدل می‌باشد و سرشار از ویتامینها و املاح معدنی بوده و خاصیت پاک‌کنندگی دارد. خواص میوه‌ها و سبزیجات در استفاده از سبزیجات و میوه‌ها باید توجه داشت که قبل از استفاده، آنها را کاملا شسته و تمیز کرده و ورطوبت آنها گرفته شود. سبزیجات و میوه‌ها باید بدون لک بوده و مانده و پلاسیده نباشند.میوه‌ها و سبزیجات را میتوان هفته ای یک تا دو بار در جیره غذایی قناریها استفاده کرد. جوانه‌ها کامل‌ترین و حیات‌بخش‌ترین غذاها هستند. دانه‌ها در هنگام جوانه زدن، ‌مملو از ویتامینها و پروتئین‌ها، املاح معدنی غنی، کربوهیدراتها و قندهای طبیعی‌شده و برای مصرف قناریها و مخصوصا جوجه‌های یکماهه بسیار مفید هستند. مصرف سبزیجات و میوه های تازه نیز در جیره غذایی قناری باید وجود داشته باشد اما طبق یک برنامه منظم. در این بخش درباره خواص و طبیعت بعضی از سبزیجات و میوه‌ها توضیح میدهیم: برگ کاهوی بدون رطوبت تامین کننده کلسیم و آهن و اشتهاآور و ضدیبوست می‌باشد. برگ کاهو طبیعتی سرد دارد. برگ تازه و جوان اسفناج، طبیعتی معتدل داشته و تامین کننده آهن و ضد یبوست می‌باشد. برگ و ساقه کرفس نیز طبیعتی گرم داشته و حاوی سدیم، پتاسیم و کلسیم می‌باشد و به مقدار کم به قناریها داده می‌شود. برگ گشنیز تازه طبیعتی سرد داشته و حاوی ویتامین C و A و املاح معدنی می‌باشد. برگ تیزک شاهی نیز طبیعتی گرم دارد و حاوی ویتامین C، کلسیم و ید بوده و ضد آسم می‌باشد. برگ تیزک آبی نیز همان خاصیت تیزک شاهی را دارد اما مقدار ید آن بیشتر می‌باشد و در درمان برونشیت و آسم بسیار مفید است. سیب درختی شیرین طبیعتی معتدل دارد و سرشار از ویتامینهای گوناگون بوده و در درمان یبوست و اسهال مفید است. گلابی طبیعتی معتدل داشته و مملو از ویتامین‌ها و املاح معدنی می‌باشد. پرتقال شیرین طبیعتی معتدل دارد و حاوی ویتامین C و املاح معدنی می‌باشد و در بهبود و درمان بیماری آسم و سرماخوردگی و برونشیت میتوان از آن استفاده کرد. هویج تازه طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنی و رنگدانه است که جلا دهنده‌های قناری می‌باشد. نور نور مهمترین عامل برای به بلوغ رسیدن، رشد و تولید مثل و شروع و پایان پرریزی قناری‌ها می‌باشد. اگر ارزش نوردهی صحیح و مناسب بیش از یک تغذیه خوب نباشد کمتر هم نخواهد بود بنابراین چگونگی نور دادن در فصول مختلف سال یکی از عواملی است که در موفقیت شما نقش بسزایی دارد. همانطور که طول روز از ابتدای فصل تابستان تا انتهای فصل پاییز سیر نزولی در پیش می‌گیرد در فصل زمستان و بهار سیر صعودی خواهد داشت در نتیجه می‌توان اختلاف این کاهش و افزایش را محاسبه نمود. این اختلاف حدودا زمانی معادل پنج ساعت است، با دانستن اینکه کوتاهترین روز سال حدود ده ساعت و بلندترین روز سال تقریبا پانزده ساعت به طول می‌انجامد، نتیجه می‌گیریم که برای جلوگیری از خستگی مفرط در طول دوران تولید مثل نباید پرنده‌ها روزانه بیش از پانزده ساعت بیداری داشته باشند و به آرامش و استراحت نیز نیاز دارند. نکته مهم دیگری که باید مد نظر داشته باشید چگونگی نور دادن یا کاهش و افزایش زمان نوردهی است. همانطور که با تغییر فصل از تابستان تا اواخر پاییز بتدریج زمان نوردهی کاهش می‌یابد برای افزایش آن و به بلوغ رسیدن پرنده‌ها باید پنجاه روز قبل از جفت اندازی به این کاراقدام نمایید. روش کار به این گونه است که هفته اول یک ربع و هفته دوم نیم ساعت و هفته‌های سوم و چهارم و پنجم یک ساعت برای هر هفته و در دوهفته پایانی به ترتیب نیم ساعت و یک ربع به زمان نوردهی افزوده می‌شود و در صورتی که بخشهای دیگر را به خوبی مدیریت کرده باشید از چهل وپنجمین روز بعد از شروع نوردهی پرنده‌های نر و ماده همگی آمادگی خود را برای تولید مثل نشان خواهند داد. دمای محیط نقش دما حفظ مقاومت پرنده در مقابل بیماریهاست کاهش وافزایش دما باعث بوجود آمدن مشکلاتی می‌گردد و هر دو صورت آن را استرس می‌نامند بعلاوه اینکه دما همانند تغذیه و نور در شروع تولک رفتن و پایان آن نقش خاص خود را ایفا می‌کند. حداکثر دمای مناسب محیط 35 درجه سانتیگراد و حداقل 18 درجه سانتیگراد دمایست که می‌توان پرنده را با آرامش خیال نگهداری نمود. 35 درجه دما برای تولک رفتن و 18 درجه برای قطع کامل پرریزی مناسب است اما فصل تولید مثل زمانیست که کاهش و افزایش دما پذیرفتنی نیست وپرنده احساس راحتی و زندگی طبیعی و آرام را نخواهد داشت. بنابر این دمای مناسبی که پرنده می‌تواند دوران تولید مثل را در آن دما به راحتی پشت سر بگذارد بین 21 تا 24 درجه سانتیگراد است. بهداشت یکی دیگر از ارکان مهم در مدیریت گله‌ها حفظ نظافت و بهداشت می‌باشد بنابر این مسائلی که باید مورد توجه پرورش دهنده و مدیر خوب قرار داشته باشد نکاتی است که در زیر به آنها اشاره می‌شود: 1- شناخت عوامل بیماری‌زا و حذف آنها 2 شناخت نکات بهداشتی و رعایت آنها 3- شناخت آنتی بیوتیکها و ویتامین‌ها و روش مصرف آنها 4- شناخت چرخه زندگی و نیاز‌های پرنده ای که نگهداری می‌کند قناری‌های آزاد در طبیعت دوست دارند که بر روی چمن‌های مرطوب غلت بزنند و بدین ترتیب خودشان را تمیز کنند. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب‌تنی ممکن است برخی از پرنده‌ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه‌هایی که برای اولین بار با ظرف آب‌تنی آشنا می‌شوند ممکن است رغبتی به این کار نشان ندهند. اما کلاً آب‌تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پرریزی بسیار ضروری است. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می‌گردد. آب تنی پرنده ماده در اواخر دوران خوابیدن بر روی تخم‌ها باعث مرطوب شدن سطح پوسته آن شده و ضمن کاهش از دست رفتن آب موجب خروج راحت تر جوجه از تخم می‌گردد. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می‌پردازد. پرهای خود را پوش داده می‌لرزاند و با نوک خود آنها را مرتب می‌کند. سپس به کمک منقارش مواد چربی مترشحه از غده خاصی که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد و اوروپیژیال (Uropygial) نامیده می‌شود را روی کلیه پرهایش می‌مالد. این روغن باعث براقی پرهای قناری شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می‌کند. بعضی از پرنده‌های دست آموز عادت به استحمام در زیر شیر آب ظرفشویی آشپزخانه دارند و از ریزش جریان آب بر روی بدنشان بسیار لذت می‌برند. از اینرو بسیار طبیعی است که با شنیدن صدای جریان آب به سوی ظرفشویی پرواز کنند. یکی از راه‌ها آشنا کردن پرندگان با ظرف آب تنی گذاشتن برگ کاهوی مرطوب در کف قفس است تا پرنده خود را بر روی آن مالیده و پر و بالش را تمیز نماید. راه دیگر گذاشتن یک قطعه یخ بر روی قفس و قرار دادن ظرف آب تنی (با مقدار کمی آب) در زیر آن بر روی کف قفس است تا با آب شدن یخ و چکیدن قطرات آب پرنده نسبت به آب‌تنی تحریک شود. همچنین می‌توان ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند داخل آن آب تنی کند کف قفس قرار داده تا پرنده درون آن استحمام نماید. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروری می‌باشد. پرورش و جوجه‌کشی: دوران جنینی زندگی درون تخم دوران جنینی نامیده می‌شود و سیزده روز طول می‌کشد , پس از سیزدهمین روز و در ابتدای روز چهاردهم جوجه پوسته تخم را شکسته و از آن بیرون می‌آید و دوران زندگی جدید خود را که دوره رشد نام دارد آغاز می‌کند . دوران رشد دوره رشد جوجه قناری حدود 60 روز طول می‌کشد ولی تنها 25 تا 30 روز از این دوره دوماهه را توسط والدین تغذیه می‌شود در این مدت کوتاه رشد جوجه چنان سریع است که تقریبا به چهل برابر وزن خود در زمان تولد می‌رسد . روزهای باقیمانده از این دوران برای کسب تجربه نسبت به محیط اطراف - رویش کامل پرها و استقلال برای ادامه حیات پرنده جوان بسیار حساس و ارزشمنداست. دوران بلوغ پس از 60 روزگی وشروع مرحله سوم، پرریزی و تولک رفتن پرنده جوان آغاز می‌شود. این پرریزی منحصرا پرهای تنه پرنده را شامل می‌شود ولی پرنده پرهای پرواز خود را از دست نمی‌دهد در این هنگام رشد جسمی و محسوس پرنده پایان یافته و پرنده مرحله جدید زندگی خود را که اصطلاحا عقل‌رس شدن است آغاز می‌نماید. پرنده جوان رفتار‌های اجتماعی و شرایط زندگی گروهی را در این دوران فرا می‌گیرد. همچنین رشد غدد تناسلی در این دوران شروع و تا بلوغ کامل پرنده ادامه می‌یابد. سن بلوغ معمولا بر حسب نژاد‌های مختلف بین 6 تا 8 ماه است ولی دیده شده که در نژادهای سبک نظیر قناری‌های رنگی پرنده در 5 ماهگی هم قدرت تولید مثل به دست می‌آورد. دوران تولید مثل در این دوره قناری‌های نر و ماده با رفتارهای خود آمادگی خود را برای تولید مثل نشان می‌دهند ماده‌ها بیقراری می‌کنند و نرها با ولعی خاص به آواز خوانی مشغول هستند. در این زمان وبعد از جفت‌اندازی پرنده‌هایی که خود زمانی نیازمند مراقبت بودند به مراقبت از جوجه‌های خود می‌پردازند. با اولین سری تخم‌گذاری پرنده نر و ماده کم تجربه، همانند والدین خود کسب تجربه می‌کنند و مرحله جدید را می‌آموزند. بنا بر این بهتر است یکی از جفتها را مسن‌تر و کار کشته‌تر انتخاب کنید تا هم شما و هم جفت کم تجربه دردسر کمتری را برای بزرگ کردن جوجه‌ها تحمل نمایید.

برای جفتگیری و جوجه کشی مناسب از قناری به نکات ذیل توجه کنید:
۱- قناری نر و ماده باید کاملاً آماده باشند .
۲- قناری نر به قفس قناری ماده هدایت شود.
۳- محیطی آرام و به دور از رفت و آمدهای غیر ضروری برای جفتها فراهم شود.
۴- دو ماه قبل از جفتگیری قناریها تحت رژیم غذایی مناسب قرار گیرند تا جوجه‌های سالم و قوی بدهند و خودشان نیز در این دوران بیش از حد ضعیف نشوند
۵- دو قناری که دارای عیب مشترک می‌باشند نباید با یکدیگر جفت شوند.
۶- از نظر جثه باید هر دو یا یکی از جفتها دارای اندامی قابل ملاحظه باشد.
۷- برای جفتگیری از دو قناری با رنگهای مخالف یا متباین استفاده شود.
۸- قناریها باید کاملاً سالم و قوی باشند و اثری از کسالت و بیماری در آنها نباشد.
۹- دمای محیط برای جفتگیری بین 21 تا 25 درجه سانتیگراد باشد.
۱۰- بهترین موقع برای جفت کردن قناریها نیمه فروردین ماه است و حتی الامکان از اسفند ماه نباید زودتر جفتگیری انجام شود. اما اگر درجه حرارت اتاق قناریها ثابت باشد و آمادگی قناریها برای جفت‌گیری زیاد باشد باید هر چند روز هم از موعد جفت گیری زودتر باشد، از این عمل جلوگیری ننمود چون باعث خراب شدن و تولک رفتن قناری می‌شود.
۱۱- پرنده هایی را برای جفت انداختن انتخاب کنند که در رده های مختلف سنی قرار دارند. یک نر جوان را با ماده ای که یکسال دارد در و یا بر عکس جفت کنید .
۱۲- در حد امکان یکی از جفتها تجربه یک دوره جفتگیری موفق را داشته باشد. در صورت امکان از قناری ماده‌ای که سابقه بزرگ کردن جوجه را دارد استفاده کنید.
۱۳- مصرف برگ کاهو در زمان جفتگیری فراموش نشود.
۱۴- لانه تخمگذاری را روزچهارم یا پنجم در قفس بگذارید چون ممکن است قناری ماده تا زمان تخمگذاری چند بار لانه را بسازد و خراب کند و در نهایت خسته شده و لانه مناسبی نسازد و یا اینکه تخم بدون نطفه بگذارد.
۱۵- هفته‌ای یک بار و به مقدار کم هفت تخم در ظرف شصتی در اختیار جفتها و جوجه‌هایشان قرار گیرد.
۱۶- وقتی قناری ماده تخم گذاشت هر چه زودتر و به آرامی آنرا با تخم مصنوعی یا تخم بدون نطفه یا فاسد شده عوض کنید و این کار را تا آخرین تخم تکرار کنید وقتی قناری آخرین تخم را گذاشت تخمهای اصلی را به زیر قناری ماده برگردانید تا جوجه‌ها در فاصله زمانی کوتاهی از هم متولد شوند.
۱۷- هفته‌ای دو بار غذای تخم‌مرغی دراختیار جفتها قرار گیرد و به محض تولد جوجه‌ها هر روز از غذای تخم‌مرغی استفاده شود.
۱۸- از قناری خوش آواز جهت آموزش جوجه‌ها استفاده شود تا قناریهای خوش آوازی تکثیر شوند.
۱۹- از داروهای تقویتی این دوره به طور صحیح استفاده گردد.

پر ریزان (تولک):
پر ریزان را نمی‌توان به عنوان بیماری تلقی نمود بلکه پدیده ای است طبیعی که در آن پرهای قدیمی ریخته و توسط پرهای جدید جایگزین می‌شوند. اما پرنده در زمان تولک رفتن نسبت به بیماری‌ها بسیار ناتوان است. بروز بیماری نیز اختلالاتی در امر پرریزان بوجود خواهد آورد. پرنده در وضعیت پرریزان طبیعی آواز نمی‌خواند. پس از تعویض پرهای پوشش بدن پرهای کوچک عوض می‌شوند. هنگامی که پرهای پرواز در بالها و پرهای هدایت در دم نو گشتند پرنده شروع به تعویض پرهای بزرگ خود خواهد کرد. تولک رفتن در فاصله اواخر مرداد تا اوایل مهر ماه انجام می‌شود. پرنده باید ظرف مدت ۶ الی ۸ هفته پرهایش را کاملا تعویض نماید. در صورتی که این مدت زمان بطور محسوسی به درازا انجامد سوخت و ساز بدن پرنده صحیح انجام نگرفته و خلاصه ایرادی در امر نگهداری وجود داشته است. تنظیم و تصحیح این مسئله از امروز به فردا میسر نمی باشد. الگوی ریختن و درآمدن پرها به این صورت است که از ناحیه سر شروع شده و بعد گردن و تنه و پاها و بالاخره در آخر دم و بالها را شامل می‌شود. این امر پرواز پرنده را محدود کرده و یک بار اضافی بر روی متابولیسم بدن پرنده می‌باشد. بعضی وقت‌ها تولک رفتن بی موقع پرنده می‌تواند ناشی از قرار گرفتن پرنده در معرض گرمای شدید باشد. البته گاهی نیز به علت ترس و یا مصرف دانه‌های نامناسب بروز می‌کند. در این مواقع باید پرنده را از منابع گرمازا و رادیاتور‌ها دور نمود و غذای او را چک کرده تا از نظر ترکیب و کیفیت مناسب باشد.

تغذیه زمان تولک:
لازمه پرریزان منظم و نرمال تغذیه صحیح و متنوع توام با ویتامین‌ها و املاح معدنی و مواد دیگر است. اما به هر صورت می‌توان پرنده را برای پشت سر گذاردن پر ریزان بد و ناقص کمک کرد. برای این منظور میتوانید از موادی نظیر آویزانول (Avisanol) و ویتالینوکوئل (Vitalinoquell) و یا داروهای تقویتی دیگر مخصوص تولک رفتن استفاده کرده و به آب و خوراک آنها اضافه نمایید. همچنین غذاهای آماده و مناسبی برای جایگزین شدن سریع پرها در بازار‌های بین المللی موجود است که می‌توان تهیه و مصرف نمود. جهت تقویت پرنده می‌توان روزانه یک قطره روغن ماهی به غذای او اضافه نمود. ولی باید توجه داشت که مقدار دانه آغشته به روغن آنقدر کم باشد که در طی ۱۲ الی ۲۴ ساعت مصرف شود.
همچنین میزان کمی ویتامین E نیز به جیره اضافه شود تا دچار اختلالات تولیدمثلی نشود. در عین حال باید مراقب بود تا مبادا پرنده بیش از حد چاق شده و زیر پوست شکم و بالطبع سایر نواحی بدن چربی ذخیره شود. ممکن است پس از هربار تولک رفتن پرنده قدرت و میزان خواندنش کمتر شود که در این رابطه کار اساسی نمیتوان انجام داد. بجز اینکه رژیم غذایی او چک شده تا بیش از حد چرب یا پر انرژی نبوده و باعث چاق و تنبل شدن پرنده پرنده نگردد.
بطور کلی وقتی پرنده‌ها تولک می‌روند یک سری فعل و انفعالات سوخت و سازی (آنابولیکی و متابولیکی) در بدن به وقوع می‌پیوندد که در اکثر موارد موجب می‌شود ضایعات جزیی موجود در اندام‌های مختلف بدن برطرف شده و اندام‌ها و عضو‌های بدن با تجدید قوای دوباره شروع به فعالیت کنند. شاید تا حدودی بتوان آن را به روند خزان درختان در فصل پائیز و رویش مجدد در ابتدای بهار تشبیه کرد. البته شدت تغییرت در دوران لک در حد تغییرات درختان به هنگام خواب زمستانی نیست ولی تا حدودی غیر فعال شدن و فعالیت مجدد دستگاه تولید مثلی پرنده در طی دوران لک مشابه با روند خزان درختان می‌باشد. به عبارتی همانطور که درخت برگ آفت زده و ناتوانش را با برگ‌های سالم و جوان تعویض میکند پرنده نیز در ظاهر پرهای شکسته و کهنه خود را با پرهای جدید و سالم تعویض می‌کند. در حین این روند سلولهای فرسوده و ناتوان دستگاه تناسلی نیز از بین رفته و بعد از لک توسط سلول‌های جدید و جوان فعال جایگزین می‌شوند. بدین ترتیب اگر ضایعات جزیی در دستگاه‌های مختلف بدن از جمله دستگاه تناسلی موجود باشد در طی دوران لک از بین می‌رود.

چند نکته مهم
۱- بهترین زمان برای خریدن قناری برای جوجه کشی و ازدیاد نسل پاییز است .
۲- الزاما باید جفت‌ها حداقل شش هفته قبل از اغاز دوره جفت گیری انتخاب و آماده بهره برداری
شود. در طول این مدت جفت‌ها در عین حال قادر خواهند بود تا خود را با آب و هوا و شرایط
محیطی موجود وقف داده و با آرامش خاطر جفت‌گیری کنند.
۳- قناری داران با تجربه ترجیح می‌دهند پرنده هایی را جهت جفت‌گیری به کار گیرند که در رده مختلف سنی قرار دارند. مثلا یک نر جوان با ماده‌ای که متجاوز از یک سال عمر کرده است را با هم قرار می‌دهند و یا بالعکس. چون تجربه‌ای که پرنده سالخورده داره موجب میشه تا مراحل جفت‌گیری به آسانی طی شود.
۴- به طور معمول می‌توان دو جوجه کشی در سال را حد طبیعی دانست.
در هنگام خرید برای شناسایی جنس و قدرت باروری پرنده:
پرنده را گرفته و با دهان به پرهای ناحیه شکم قناری بدمید یک پرنده سالم نر که آمادگی لازم برای جفت‌گیری را داشته باشد دارای زائده خاصی (spike) در اطراف کلوآک یا ناحیه مقعدی cloaca است که این زائده به صورت یک برجستگی در پرنده آماده برای جفت‌گیری به وضوح دیده می‌شود. ناحیه شکمی کمی فرو رفته بوده و دارای رنگ گوشت طبیعی می‌باشد.
چنانچه روده‌ها متورم بوده و به وضوح در زیر پوست قابل رویت باشد (احتمالا به رنگ قرمز و ملتهب) می‌توان یقین حاصل نمود که پرنده بیمار است. استخوان جناغی باید کاملا به وسیله عضلات جانبی در میان گرفته شده باشد و با تماس نوک انگشتان باید احساس شود که تمامی ناحیه سینه پر و فاقد حفره و فرو رفتگی باشد. چنانچه استخوان جناغ به صورت یک استخوان تیز بیرون زده باشد نشانه بارزی از لاغری مفرط پرنده است که چنین پرنده‌ای را می‌توان بیمار و نامناسب تشخیص داد.
بدن پرنده ماده تا حدی کشیده‌تر بوده و ناحیه مقعد یا کلوآک آن به واضحی پرنده نر نیست چنانچه در ناحیه مزبور برجستگی دیده شود بیشتر متوجه دم پرنده است. منبع:cocksmachine.com